曲线 y = ( x − 1 ) ( x − 2 ) 2 ( x − 3 ) 3 ( x − 4 ) 4 y=(x-1)(x-2)^{2}(x-3)^{3}(x-4)^{4} y = ( x − 1 ) ( x − 2 ) 2 ( x − 3 ) 3 ( x − 4 ) 4 的拐点是 ( ) (\quad) ( ) (A) ( 1 , 0 ) (1,0) ( 1 , 0 ) . (B) ( 2 , 0 ) (2,0) ( 2 , 0 ) . (C) ( 3 , 0 ) (3,0) ( 3 , 0 ) . (D) ( 4 , 0 ) (4,0) ( 4 , 0 ) .
答 应选 (C).
(1)拐点的必要条件 : 若点 ( x 0 , f ( x 0 ) ) \left(x_0, f\left(x_0\right)\right) ( x 0 , f ( x 0 ) ) 为曲线 y = f ( x ) y=f(x) y = f ( x ) 的拐点,且 f ′ ′ ( x 0 ) f^{\prime \prime}\left(x_0\right) f ′′ ( x 0 ) 存在,则 f ′ ′ ( x 0 ) = 0 f^{\prime \prime}\left(x_0\right)=0 f ′′ ( x 0 ) = 0 . (2)拐点与极值点 : 对于多项式函数或存在任意阶导数的函数 f ( x ) f(x) f ( x ) ,设点 ( x 0 , f ( x 0 ) ) \left(x_0, f\left(x_0\right)\right) ( x 0 , f ( x 0 ) ) 为曲线 y = f ( x ) y=f(x) y = f ( x ) 上一点,则有如下结论: (a) 若 x 0 x_0 x 0 是 f ( x ) f(x) f ( x ) 的极值点,则点 ( x 0 , f ( x 0 ) ) \left(x_0, f\left(x_0\right)\right) ( x 0 , f ( x 0 ) ) 一定不是曲线 y = f ( x ) y=f(x) y = f ( x ) 的拐点. (b) 若点 ( x 0 , f ( x 0 ) ) \left(x_0, f\left(x_0\right)\right) ( x 0 , f ( x 0 ) ) 是曲线 y = f ( x ) y=f(x) y = f ( x ) 的拐点,则 x 0 x_0 x 0 也一定不是 f ( x ) f(x) f ( x ) 的极值点. 穿针引线怯:设多项式的最高次项系数大于零.从数轴上最右边的根的右上方开始穿根, 根据零点的重数的奇偶性决定穿或者不穿,即奇穿偶不穿,或奇穿偶回 \begin{document}
\begin{tikzpicture}
% 坐标轴
\draw[->] (-0.5,0) -- (4.5,0) node[right] {$x$};
\draw[->] (0,-1.5) -- (0,2.5) node[above] {$y$};
% 限制 y 轴高度,防止数值过大
\draw[smooth, thick, domain=0.5:4.2, samples=100]
plot (\x, {max(-1.5, min(2.5, (\x-1)*(\x-2)^2*(\x-3)^3*(\x-4)^4))});
% 关键点标注
\node[below] at (1,0) {$1$};
\node[below] at (2,0) {$2$};
\node[below] at (3,0) {$3$};
\node[below] at (4,0) {$4$};
\node[below left] at (0,0) {$O$};
% 右侧标注方程
\node[anchor=west] at (4.5,2) {\large $y = (x-1)(x-2)^2(x-3)^3(x-4)^4$};
\end{tikzpicture}
\end{document}
因为 x = 3 x=3 x = 3 是方程 y = ( x − 1 ) ( x − 2 ) 2 ( x − 3 ) 3 ( x − 4 ) 4 = 0 y=(x-1)(x-2)^2(x-3)^3(x-4)^4=0 y = ( x − 1 ) ( x − 2 ) 2 ( x − 3 ) 3 ( x − 4 ) 4 = 0 的 3 重根 所以它是方程 y ′ ′ = 0 y^{\prime \prime}=0 y ′′ = 0 的 单根, 从而函数 y = ( x − 1 ) ( x − 2 ) 2 ( x − 3 ) 3 ( x − 4 ) 4 y=(x-1)(x-2)^2(x-3)^3(x-4)^4 y = ( x − 1 ) ( x − 2 ) 2 ( x − 3 ) 3 ( x − 4 ) 4 的二阶导数在点 x = 3 x=3 x = 3 的两侧附近改变正负号, 故点 ( 3 , 0 ) (3,0) ( 3 , 0 ) 是曲线 y = ( x − 1 ) ( x − 2 ) 2 ( x − 3 ) 3 ( x − 4 ) 4 y=(x-1)(x-2)^2(x-3)^3(x-4)^4 y = ( x − 1 ) ( x − 2 ) 2 ( x − 3 ) 3 ( x − 4 ) 4 的拐点. 设数列 { a n } \left\{a_{n}\right\} { a n } 单调减少, lim n → ∞ a n = 0 , S n = ∑ k = 1 n a k ( n = 1 , 2 , ⋯ ) \displaystyle \lim _{n \rightarrow \infty} a_{n}=0, S_{n}=\sum_{k=1}^{n} a_{k}(n=1,2, \cdots) n → ∞ lim a n = 0 , S n = k = 1 ∑ n a k ( n = 1 , 2 , ⋯ ) 无界, 则幂级数 ∑ n = 1 ∞ a n ( x − 1 ) n \displaystyle \sum_{n=1}^{\infty} a_{n}(x-1)^{n} n = 1 ∑ ∞ a n ( x − 1 ) n 的 收敛域为 ( ) (\quad) ( ) (A) ( − 1 , 1 ] (-1,1] ( − 1 , 1 ] . (B) [ − 1 , 1 ) [-1,1) [ − 1 , 1 ) . (C) [ 0 , 2 ) [0,2) [ 0 , 2 ) . (D) ( 0 , 2 ] (0,2] ( 0 , 2 ] .
答 应选 ( C ) (\mathrm{C}) ( C ) . 解 因为数列 { a n } \left\{a_n\right\} { a n } 单调减少, 且 lim n → ∞ a n = 0 \displaystyle \lim _{n \rightarrow \infty} a_n=0 n → ∞ lim a n = 0 , 所以 a n > 0 a_n>0 a n > 0 , 由莱布尼茨判别法知, 交错级数 ∑ n = 1 ∞ ( − 1 ) n a n \displaystyle \sum_{n=1}^{\infty}(-1)^n a_n n = 1 ∑ ∞ ( − 1 ) n a n 收 敛, 即军级数 ∑ n = 1 ∞ a n ( x − 1 ) n \displaystyle \sum_{n=1}^{\infty} a_n(x-1)^n n = 1 ∑ ∞ a n ( x − 1 ) n 在 x = 0 x=0 x = 0 处收敛, 则原级数收敛半径 R ⩾ ∣ 0 − 1 ∣ = 1 R \geqslant|0-1|=1 R ⩾ ∣0 − 1∣ = 1 . 又因为 S n = ∑ k = 1 n a k ( n = \displaystyle S_n=\sum_{k=1}^n a_k(n= S n = k = 1 ∑ n a k ( n = 1 , 2 , ⋯ ) 1,2, \cdots) 1 , 2 , ⋯ ) 无界,所以罚级数 ∑ n = 1 ∞ a n ( x − 1 ) n \displaystyle \sum_{n=1}^{\infty} a_n(x-1)^n n = 1 ∑ ∞ a n ( x − 1 ) n 在 x = 2 x=2 x = 2 处发散, 即 R ⩽ ∣ 2 − 1 ∣ = 1 R \leqslant|2-1|=1 R ⩽ ∣2 − 1∣ = 1 . 故 R = 1 R=1 R = 1 . 综上可知,策级数 ∑ n = 1 ∞ a n ( x − 1 ) n \displaystyle \sum_{n=1}^{\infty} a_n(x-1)^n n = 1 ∑ ∞ a n ( x − 1 ) n 的收敛域为 [ 0 , 2 ) [0,2) [ 0 , 2 ) , 应选(C). 注 由于是级数 ∑ n = 1 ∞ a n ( x − 1 ) n \displaystyle \sum_{n=1}^{\infty} a_n(x-1)^n n = 1 ∑ ∞ a n ( x − 1 ) n 的收敛中心是 x 0 = 1 x_0=1 x 0 = 1 , 则显然排除 ( A ) (\mathrm{A}) ( A ) 和 ( B ) (\mathrm{B}) ( B ) . (因为軍级数的收敛区间 是关于中心点对称的)
设函数 f ( x ) f(x) f ( x ) 具有二阶连续导数, 且 f ( x ) > 0 , f ′ ( 0 ) = 0 f(x)>0, f^{\prime}(0)=0 f ( x ) > 0 , f ′ ( 0 ) = 0 , 则函数 z = f ( x ) ln f ( y ) z=f(x) \ln f(y) z = f ( x ) ln f ( y ) 在点 ( 0 , 0 ) (0,0) ( 0 , 0 ) 处 取得极小值的一个充分条件是 ( ) (\quad) ( ) (A) f ( 0 ) > 1 , f ′ ′ ( 0 ) > 0 f(0)>1, f^{\prime \prime}(0)>0 f ( 0 ) > 1 , f ′′ ( 0 ) > 0 . (B) f ( 0 ) > 1 , f ′ ′ ( 0 ) < 0 f(0)>1, f^{\prime \prime}(0)<0 f ( 0 ) > 1 , f ′′ ( 0 ) < 0 . (C) f ( 0 ) < 1 , f ′ ′ ( 0 ) > 0 f(0)<1, f^{\prime \prime}(0)>0 f ( 0 ) < 1 , f ′′ ( 0 ) > 0 . (D) f ( 0 ) < 1 , f ′ ′ ( 0 ) < 0 f(0)<1, f^{\prime \prime}(0)<0 f ( 0 ) < 1 , f ′′ ( 0 ) < 0 .
该问题涉及判断函数 z = f ( x ) ln f ( y ) z = f(x) \ln f(y) z = f ( x ) ln f ( y ) 在点 ( 0 , 0 ) (0,0) ( 0 , 0 ) 处是否取得极小值。
求一阶偏导确定驻点(题目中其实已经给出驻点(0,0)): 已知f ′ ( 0 ) = 0 , f ( 0 ) ≠ 0 f'(0)=0,f(0)≠0 f ′ ( 0 ) = 0 , f ( 0 ) = 0 ∂ z ∂ x = f ′ ( x ) ln f ( y ) = 在 ( 0 , 0 ) 处 f ′ ( 0 ) ln f ( 0 ) = 0 \frac{\partial z}{\partial x}=f^{\prime}(x) \ln f(y)\xlongequal[]{在(0,0)处}f^{\prime}(0) \ln f(0)=0 ∂ x ∂ z = f ′ ( x ) ln f ( y ) 在 ( 0 , 0 ) 处 f ′ ( 0 ) ln f ( 0 ) = 0 ∂ z ∂ y = f ( x ) f ′ ( y ) f ( y ) = 在 ( 0 , 0 ) 处 f ( 0 ) f ′ ( 0 ) f ( 0 ) = 0 \frac{\partial z}{\partial y}=f(x) \frac{f^{\prime}(y)}{f(y)}\xlongequal[]{在(0,0)处}\frac{f(0) f^{\prime}(0)}{f(0)}=0 ∂ y ∂ z = f ( x ) f ( y ) f ′ ( y ) 在 ( 0 , 0 ) 处 f ( 0 ) f ( 0 ) f ′ ( 0 ) = 0 求函数 z = f ( x ) ln f ( y ) z = f(x) \ln f(y) z = f ( x ) ln f ( y ) 在点 ( 0 , 0 ) (0,0) ( 0 , 0 ) 处的二阶偏导数,计算AC-B² 计算二阶偏导数 ∂ 2 z ∂ x 2 \frac{\partial^2 z}{\partial x^2} ∂ x 2 ∂ 2 z 、∂ 2 z ∂ x ∂ y \frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} ∂ x ∂ y ∂ 2 z 和 ∂ 2 z ∂ y 2 \frac{\partial^2 z}{\partial y^2} ∂ y 2 ∂ 2 z 。 使用链式法则和导数公式得: ∂ 2 z ∂ x 2 = f ′ ′ ( x ) ln f ( y ) = x = 0 , y = 0 f ′ ′ ( 0 ) ln f ( 0 ) \frac{\partial^2 z}{\partial x^2} = f^{\prime \prime}(x) \ln f(y)\xlongequal[]{x=0,y=0}f^{\prime \prime}(0) \ln f(0) ∂ x 2 ∂ 2 z = f ′′ ( x ) ln f ( y ) x = 0 , y = 0 f ′′ ( 0 ) ln f ( 0 ) ∂ 2 z ∂ x ∂ y = f ′ ( x ) f ′ ( y ) f ( y ) = x = 0 , y = 0 f ′ ( 0 ) f ′ ( 0 ) f ( 0 ) = 0 \frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y} = \frac{f^{\prime}(x) f^{\prime}(y)}{f(y)}\xlongequal[]{x=0,y=0}\frac{f^{\prime}(0) f^{\prime}(0)}{f(0)}=0 ∂ x ∂ y ∂ 2 z = f ( y ) f ′ ( x ) f ′ ( y ) x = 0 , y = 0 f ( 0 ) f ′ ( 0 ) f ′ ( 0 ) = 0 ∂ 2 z ∂ y 2 = f ( x ) f ′ ′ ( y ) f ( y ) − [ f ′ ( y ) ] 2 [ f ( y ) ] 2 = x = 0 , y = 0 f 2 ( 0 ) f ′ ′ ( 0 ) − f ( 0 ) [ f ′ ( 0 ) ] 2 f 2 ( 0 ) = f ′ ′ ( 0 ) \frac{\partial^2 z}{\partial y^2} = f(x) \frac{f^{\prime \prime}(y) f(y) - [f^{\prime}(y)]^2}{[f(y)]^2}\xlongequal[]{x=0,y=0}\frac{f^2(0) f^{\prime \prime}(0)-f(0)\left[f^{\prime}(0)\right]^2}{f^2(0)}=f^{\prime \prime}(0) ∂ y 2 ∂ 2 z = f ( x ) [ f ( y ) ] 2 f ′′ ( y ) f ( y ) − [ f ′ ( y ) ] 2 x = 0 , y = 0 f 2 ( 0 ) f 2 ( 0 ) f ′′ ( 0 ) − f ( 0 ) [ f ′ ( 0 ) ] 2 = f ′′ ( 0 ) 使用海森矩阵判断极小值条件 A = f ′ ′ ( 0 ) ln f ( 0 ) > 0 A = f^{\prime \prime}(0) \ln f(0) > 0 A = f ′′ ( 0 ) ln f ( 0 ) > 0 ,说明有极值A C − B 2 = [ f ′ ′ ( 0 ) ] 2 ln f ( 0 ) > 0 AC - B^2 = [f^{\prime \prime}(0)]^2 \ln f(0) > 0 A C − B 2 = [ f ′′ ( 0 ) ] 2 ln f ( 0 ) > 0 说明 z = f ( x ) ln f ( y ) z = f(x) \ln f(y) z = f ( x ) ln f ( y ) 在点 ( 0 , 0 ) (0,0) ( 0 , 0 ) 处取得极小值解得f ( 0 ) > 1 , f ′ ′ ( 0 ) > 0 f(0)>1, f^{\prime \prime}(0)>0 f ( 0 ) > 1 , f ′′ ( 0 ) > 0 . 设 I = ∫ 0 π 4 ln ( sin x ) d x , J = ∫ 0 π 4 ln ( cot x ) d x , K = ∫ 0 π 4 ln ( cos x ) d x \displaystyle I=\int_{0}^{\frac{\pi}{4}} \ln (\sin x) \mathrm{d} x, J=\int_{0}^{\frac{\pi}{4}} \ln (\cot x) \mathrm{d} x, K=\int_{0}^{\frac{\pi}{4}} \ln (\cos x) \mathrm{d} x I = ∫ 0 4 π ln ( sin x ) d x , J = ∫ 0 4 π ln ( cot x ) d x , K = ∫ 0 4 π ln ( cos x ) d x , 则 I , J , K I, J, K I , J , K 的大小关系为 ( ) (A) I < J < K I<J<K I < J < K . (B) I < K < J I<K<J I < K < J . (C) J < I < K J<I<K J < I < K . (D) K < J < I K<J<I K < J < I .
问题是求积分 I I I , J J J , 和 K K K 的大小关系。
理解题目 比较积分 I I I , J J J , 和 K K K 的大小 I I I , J J J , K K K 都是特定的积分表达式他们都同属于同一个区间:∫ 0 π \displaystyle \int_0^\pi ∫ 0 π 比较 I I I 和 K K K 的大小,就是比较ln ( sin x ) 与 ln ( cos x ) \ln (\sin x) 与 \ln (\cos x) ln ( sin x ) 与 ln ( cos x ) 的大小 对于 x ∈ ( 0 , π 4 ) x \in (0, \frac{\pi}{4}) x ∈ ( 0 , 4 π ) , 比较 sin x \sin x sin x 和 cos x \cos x cos x 由 0 < sin x < cos x → ln x 是增函数 ln ( sin x ) < ln ( cos x ) 0 < \sin x < \cos x\xrightarrow[]{\ln x是增函数}\ln (\sin x)<\ln (\cos x) 0 < sin x < cos x l n x 是增函数 ln ( sin x ) < ln ( cos x ) 函数大,积分就大,两端取积分,因此 I = ∫ 0 π 4 ln ( sin x ) d x < ∫ 0 π 4 ln ( cos x ) d x = K \displaystyle I = \int_0^{\frac{\pi}{4}} \ln(\sin x) \mathrm{d}x < \int_0^{\frac{\pi}{4}} \ln(\cos x) \mathrm{d}x = K I = ∫ 0 4 π ln ( sin x ) d x < ∫ 0 4 π ln ( cos x ) d x = K 比较 J J J 和 K K K 的大小,就是ln ( cot x ) 与 ln ( cos x ) \ln (\cot x) 与 \ln (\cos x) ln ( cot x ) 与 ln ( cos x ) 的大小 分解 J J J 的表达式 由cot x = 1 tan x = cos x sin x \cot x=\frac{1}{\tan x}=\frac{\cos x}{\sin x} cot x = t a n x 1 = s i n x c o s x ,取对数,然后在 ( 0 , π 4 ) (0, \frac{\pi}{4}) ( 0 , 4 π ) 上积分 得J = ∫ 0 π 4 ln ( cot x ) d x = ∫ 0 π 4 ln ( cos x ) d x − ∫ 0 π 4 ln ( sin x ) d x ⏟ < 0 \displaystyle J = \int_0^{\frac{\pi}{4}} \ln(\cot x) \mathrm{d}x = \int_0^{\frac{\pi}{4}} \ln(\cos x) \mathrm{d}x - \underbrace{\int_0^{\frac{\pi}{4}} \ln(\sin x) \mathrm{d}x}_{<0} J = ∫ 0 4 π ln ( cot x ) d x = ∫ 0 4 π ln ( cos x ) d x − < 0 ∫ 0 4 π ln ( sin x ) d x 由于在 ( 0 , π 4 ) (0, \frac{\pi}{4}) ( 0 , 4 π ) 上,ln sin x < ln 1 < 0 → 取积分 ∫ 0 π 4 ln ( sin x ) d x < 0 \displaystyle \ln \sin x<\ln 1<0\xrightarrow[]{取积分}\int_0^{\frac{\pi}{4}} \ln(\sin x) \mathrm{d}x < 0 ln sin x < ln 1 < 0 取积分 ∫ 0 4 π ln ( sin x ) d x < 0 所以:∫ 0 π 4 ln ( cos x ) d x < ∫ 0 π 4 ln ( cot x ) d x \displaystyle \int_0^{\frac{\pi}{4}} \ln (\cos x) d x<\int_0^{\frac{\pi}{4}} \ln (\cot x) d x ∫ 0 4 π ln ( cos x ) d x < ∫ 0 4 π ln ( cot x ) d x 得出 I < K < J I < K < J I < K < J ,正确答案是 (B) 答 应选(B). 设 A \boldsymbol{A} A 为 3 阶矩阵,将 A \boldsymbol{A} A 的第 2 列加到第 1 列得矩阵 B \boldsymbol{B} B , 再交换 B \boldsymbol{B} B 的第 2 行与第 3 行得单位矩阵. 记 P 1 = ( 1 0 0 1 1 0 0 0 1 ) , P 2 = ( 1 0 0 0 0 1 0 1 0 ) \displaystyle \boldsymbol{P}_{1}=\left(\begin{array}{lll}1 & 0 & 0 \\ 1 & 1 & 0 \\ 0 & 0 & 1\end{array}\right), \boldsymbol{P}_{2}=\left(\begin{array}{lll}1 & 0 & 0 \\ 0 & 0 & 1 \\ 0 & 1 & 0\end{array}\right) P 1 = 1 1 0 0 1 0 0 0 1 , P 2 = 1 0 0 0 0 1 0 1 0 , 则 A = ( ) \boldsymbol{A}=(\quad) A = ( ) (A) P 1 P 2 \boldsymbol{P}_{1} \boldsymbol{P}_{2} P 1 P 2 . ( B) P 1 − 1 P 2 \boldsymbol{P}_{1}^{-1} \boldsymbol{P}_{2} P 1 − 1 P 2 . (C) P 2 P 1 \boldsymbol{P}_{2} \boldsymbol{P}_{1} P 2 P 1 . (D) P 2 P 1 − 1 \boldsymbol{P}_{2} \boldsymbol{P}_{1}^{-1} P 2 P 1 − 1
答 应选(D). 解 由题设条件知, 矩阵 P 1 , P 2 P_1, P_2 P 1 , P 2 正是与题中所给初等变换相对应的初等矩阵. 根据初等矩阵的性 质, 有 B = A P 1 B=A P_1 B = A P 1 和 E = P 2 B E=P_2 B E = P 2 B , 从而 E = P 2 A P 1 E=P_2 A P_1 E = P 2 A P 1 , 即 A = P 2 − 1 P 1 − 1 A=P_2^{-1} P_1^{-1} A = P 2 − 1 P 1 − 1 . 而 P 2 − 1 = P 2 P_2^{-1}=P_2 P 2 − 1 = P 2 , 故有 A = P 2 P 1 − 1 A=P_2 P_1^{-1} A = P 2 P 1 − 1 , 即选项 (D) 是 正确的. 另一方面, 由于对矩阵 A A A 作一次初等行(列)变换, 相当于矩阵 A \boldsymbol{A} A 左 (右) 乘相应的初等矩阵, 因此由题 意知选项 (A), (B) 是错误的; 而 P 1 − 1 ≠ P 1 \boldsymbol{P}_1^{-1} \neq \boldsymbol{P}_1 P 1 − 1 = P 1 , 故选项 (C)也是错误的. 注 本题考查矩阵的初等变换与初等矩阵. 对于初等变换要会用初等矩阵来描述.
设 A = ( α 1 , α 2 , α 3 , α 4 ) \boldsymbol{A}=\left(\boldsymbol{\alpha}_{1}, \boldsymbol{\alpha}_{2}, \boldsymbol{\alpha}_{3}, \boldsymbol{\alpha}_{4}\right) A = ( α 1 , α 2 , α 3 , α 4 ) 是 4 阶矩阵, A ∗ \boldsymbol{A}^{*} A ∗ 为 A \boldsymbol{A} A 的伴随矩阵. 若 ( 1 , 0 , 1 , 0 ) T (1,0,1,0)^{\mathrm{T}} ( 1 , 0 , 1 , 0 ) T 是方程组 A x = 0 \boldsymbol{A} \boldsymbol{x}=\mathbf{0} A x = 0 的 一个基础解系,则 A ∗ x = 0 \boldsymbol{A}^{*} \boldsymbol{x}=\mathbf{0} A ∗ x = 0 的基础解系可为( ) (A) α 1 , α 3 \boldsymbol{\alpha}_{1}, \boldsymbol{\alpha}_{3} α 1 , α 3 . (B) α 1 , α 2 \boldsymbol{\alpha}_{1}, \boldsymbol{\alpha}_{2} α 1 , α 2 . ( C) α 1 , α 2 , α 3 \boldsymbol{\alpha}_{1}, \boldsymbol{\alpha}_{2}, \boldsymbol{\alpha}_{3} α 1 , α 2 , α 3 . (D) α 2 , α 3 , α 4 \boldsymbol{\alpha}_{2}, \boldsymbol{\alpha}_{3}, \boldsymbol{\alpha}_{4} α 2 , α 3 , α 4 .
答 应选(D). 解 因为齐次线性方程组 A x = 0 \boldsymbol{A x}=\mathbf{0} Ax = 0 的基础解系只包含 1 个向量 ( 1 , 0 , 1 , 0 ) T (1,0,1,0)^{\mathrm{T}} ( 1 , 0 , 1 , 0 ) T , 所以矩阵 A \boldsymbol{A} A 的秩 r ( A ) = r(\boldsymbol{A})= r ( A ) = 4 − 1 = 3. A 4-1=3 . \boldsymbol{A} 4 − 1 = 3. A 的伴随矩阵的秩 r ( A ∗ ) r\left(\boldsymbol{A}^*\right) r ( A ∗ ) 是由 r ( A ) r(\boldsymbol{A}) r ( A ) 确定的, 它们之间的关系为
r ( A ∗ ) = { n , r ( A ) = n , 1 , r ( A ) = n − 1 , 0 , r ( A ) < n − 1 , \displaystyle r\left(\boldsymbol{A}^*\right)= \begin{cases}n, & r(\boldsymbol{A})=n, \\ 1, & r(\boldsymbol{A})=n-1, \\ 0, & r(\boldsymbol{A})<n-1,\end{cases} r ( A ∗ ) = ⎩ ⎨ ⎧ n , 1 , 0 , r ( A ) = n , r ( A ) = n − 1 , r ( A ) < n − 1 , 于是 r ( A ∗ ) = 1 r\left(\boldsymbol{A}^*\right)=1 r ( A ∗ ) = 1 , 从而方程组 A ∗ x = 0 \boldsymbol{A}^* \boldsymbol{x}=0 A ∗ x = 0 的基础解系包含 4 − r ( A ∗ ) = 4 − 1 = 3 4-r\left(\boldsymbol{A}^*\right)=4-1=3 4 − r ( A ∗ ) = 4 − 1 = 3 个解向量. 由此, 选项 (A), (B) 被排除. 又因为 A ∗ A = ∣ A ∣ E A^* A=|A| E A ∗ A = ∣ A ∣ E 及 ∣ A ∣ = 0 |A|=0 ∣ A ∣ = 0 , 故矩阵 A A A 的列向量 α 1 , α 2 , α 3 , α 4 \alpha_1, \alpha_2, \alpha_3, \alpha_4 α 1 , α 2 , α 3 , α 4 都是方程组 A ∗ x = 0 A^* \boldsymbol{x}=0 A ∗ x = 0 的解. 由 r ( A ) = 3 r(\boldsymbol{A})=3 r ( A ) = 3 , 可知向量组 α 1 , α 2 , α 3 , α 4 \boldsymbol{\alpha}_1, \boldsymbol{\alpha}_2, \boldsymbol{\alpha}_3, \boldsymbol{\alpha}_4 α 1 , α 2 , α 3 , α 4 的秩也为 3 , 则其中 3 个线性无关的向量即为 A ∗ x = 0 \boldsymbol{A}^* \boldsymbol{x}=\mathbf{0} A ∗ x = 0 的一个基础解系. 因向量 ( 1 , 0 , 1 , 0 ) T (1,0,1,0)^{\mathrm{T}} ( 1 , 0 , 1 , 0 ) T 是 A x = 0 \boldsymbol{A x}=\mathbf{0} Ax = 0 的解, 故A ( 1 0 1 0 ) = ( α 1 , α 2 , α 3 , α 4 ) ( 1 0 1 0 ) = 0 , \displaystyle \boldsymbol{A}\left(\begin{array}{l}1 \\0 \\1 \\0\end{array}\right)=\left(\boldsymbol{\alpha}_1, \boldsymbol{\alpha}_2, \boldsymbol{\alpha}_3, \boldsymbol{\alpha}_4\right)\left(\begin{array}{l}1 \\0 \\1 \\0\end{array}\right)=\mathbf{0}, A 1 0 1 0 = ( α 1 , α 2 , α 3 , α 4 ) 1 0 1 0 = 0 , 即 α 1 + α 3 = 0 \boldsymbol{\alpha}_1+\boldsymbol{\alpha}_3=\mathbf{0} α 1 + α 3 = 0 , 则 α 1 = − α 3 \boldsymbol{\alpha}_1=-\boldsymbol{\alpha}_3 α 1 = − α 3 . 由此可知 α 2 , α 3 , α 4 \boldsymbol{\alpha}_2, \boldsymbol{\alpha}_3, \boldsymbol{\alpha}_4 α 2 , α 3 , α 4 (或 α 1 , α 2 , α 4 \boldsymbol{\alpha}_1, \boldsymbol{\alpha}_2, \boldsymbol{\alpha}_4 α 1 , α 2 , α 4 ) 线性无关, 是 A ∗ x = 0 \boldsymbol{A}^* \boldsymbol{x}=0 A ∗ x = 0 的一个基础解系, 选项 (D) 是正确的. 也可利用排除法求解. 求出 r ( A ∗ ) = 1 r\left(\boldsymbol{A}^*\right)=1 r ( A ∗ ) = 1 , 排除选项 (A), (B); 由 α 1 + α 3 = 0 \boldsymbol{\alpha}_1+\boldsymbol{\alpha}_3=\mathbf{0} α 1 + α 3 = 0 , 即 α 1 , α 3 \boldsymbol{\alpha}_1, \boldsymbol{\alpha}_3 α 1 , α 3 线性相关, 排除选项 (C), 只能选 (D). 注 α 1 , α 2 , ⋯ , α s \boldsymbol{\alpha}_1, \boldsymbol{\alpha}_2, \cdots, \boldsymbol{\alpha}_s α 1 , α 2 , ⋯ , α s 是 A m × n x = 0 \boldsymbol{A}_{m \times n} x=0 A m × n x = 0 的基础解系包含着四层含义: (1)α 1 , α 2 , ⋯ , α s \alpha_1, \alpha_2, \cdots, \alpha_s α 1 , α 2 , ⋯ , α s 是 A m × n x = 0 A_{m \times n} x=0 A m × n x = 0 的解; (2) α 1 , α 2 , ⋯ , α 1 \alpha_1, \alpha_2, \cdots, \alpha_1 α 1 , α 2 , ⋯ , α 1 线性无关; (3) A m × n x = 0 A_{m \times n} x=0 A m × n x = 0 的任意一个解都可由 α 1 \alpha_1 α 1 , α 2 , ⋯ , α s \boldsymbol{\alpha}_2, \cdots, \boldsymbol{\alpha}_s α 2 , ⋯ , α s 线性表出; (4) s = n − r ( A ) s=n-r(\boldsymbol{A}) s = n − r ( A ) .设 F 1 ( x ) F_{1}(x) F 1 ( x ) 与 F 2 ( x ) F_{2}(x) F 2 ( x ) 为两个分布函数, 其相应的概率密度 f 1 ( x ) f_{1}(x) f 1 ( x ) 与 f 2 ( x ) f_{2}(x) f 2 ( x ) 是连续函数, 则必为概率 密度的是 ( ) (\quad) ( ) (A) f 1 ( x ) f 2 ( x ) f_{1}(x) f_{2}(x) f 1 ( x ) f 2 ( x ) . (B) 2 f 2 ( x ) F 1 ( x ) 2 f_{2}(x) F_{1}(x) 2 f 2 ( x ) F 1 ( x ) . (C) f 1 ( x ) F 2 ( x ) f_{1}(x) F_{2}(x) f 1 ( x ) F 2 ( x ) . (D) f 1 ( x ) F 2 ( x ) + f 2 ( x ) F 1 ( x ) f_{1}(x) F_{2}(x)+f_{2}(x) F_{1}(x) f 1 ( x ) F 2 ( x ) + f 2 ( x ) F 1 ( x ) .
解 概率密度必有原函数,只有d选项是导数的乘积形式 答 应选(D). 解 对选项 (D) 可验证其满足概率密度的性质 ∫ − ∞ + ∞ f ( x ) d x = 1 \displaystyle \int_{-\infty}^{+\infty} f(x) \mathrm{d} x=1 ∫ − ∞ + ∞ f ( x ) d x = 1 , 而其他选项无法验证, 可排除. 事实上
∫ − ∞ + ∞ f ( x ) d x = ∫ − ∞ + ∞ [ f 1 ( x ) F 2 ( x ) + f 2 ( x ) F 1 ( x ) ] d x = F 1 ( x ) F 2 ( x ) ∣ − ∞ + ∞ = 1. \displaystyle \int_{-\infty}^{+\infty} f(x) \mathrm{d} x=\int_{-\infty}^{+\infty}\left[f_1(x) F_2(x)+f_2(x) F_1(x)\right] \mathrm{d} x=\left.F_1(x) F_2(x)\right|_{-\infty} ^{+\infty}=1 . ∫ − ∞ + ∞ f ( x ) d x = ∫ − ∞ + ∞ [ f 1 ( x ) F 2 ( x ) + f 2 ( x ) F 1 ( x ) ] d x = F 1 ( x ) F 2 ( x ) ∣ − ∞ + ∞ = 1. 注 本题主要考査分布函数与概率密度的性质及二者的关系, 是基础题.设随机变量 X X X 与 Y Y Y 相互独立, 且 E ( X ) E(X) E ( X ) 与 E ( Y ) E(Y) E ( Y ) 存在, 记 U = max { X , Y } , V = min { X , Y } U=\max \{X, Y\}, V=\min \{X, Y\} U = max { X , Y } , V = min { X , Y } , 则 E ( U V ) = ( ) E(U V)=(\quad) E ( U V ) = ( ) (A) E ( U ) ⋅ E ( V ) E(U) \cdot E(V) E ( U ) ⋅ E ( V ) . (B) E ( X ) ⋅ E ( Y ) E(X) \cdot E(Y) E ( X ) ⋅ E ( Y ) . (C) E ( U ) ⋅ E ( Y ) E(U) \cdot E(Y) E ( U ) ⋅ E ( Y ) (D) E ( X ) ⋅ E ( V ) E(X) \cdot E(V) E ( X ) ⋅ E ( V ) .
解
不要想得太复杂了, 由于 U U U 是 X X X 和 Y Y Y 中的较大者, V V V 是 X X X 和 Y Y Y 中的较小的 故 U U U 和 V V V 总有一个取的是 X , 一 X, 一 X , 一 个取的是 Y Y Y , 因此U V = X Y 或 U V = Y X U V=X Y \text { 或 } U V=Y X U V = X Y 或 U V = Y X 总之, 总有 U V = X Y U V=X Y U V = X Y , 也有 U + V = X + Y U+V=X+Y U + V = X + Y . 当 X ⩾ Y 时, U = X , V = Y ; 当 X < Y 时, U = Y , V = X , \displaystyle \begin{array}{l}\text { 当 } X \geqslant Y \text { 时, } U=X, V=Y ; \\\text { 当 } X<Y \text { 时, } U=Y, V=X,\end{array} 当 X ⩾ Y 时 , U = X , V = Y ; 当 X < Y 时 , U = Y , V = X , 所以总有 U V = X Y U V=X Y U V = X Y 又因为随机变量 X X X 与 Y Y Y \text { 相互独立, 从而 } E U V=E X Y\xlongequal[]{独立}E X \cdot E Y \text {. }$ 故选 (B) . 答 应选(B). 解 本题考查相互独立随机变简单函数的数字特征. 利用 U V = max { X , Y } ⋅ min { X , Y } = X Y U V=\max \{X, Y\} \cdot \min \{X, Y\}=X Y U V = max { X , Y } ⋅ min { X , Y } = X Y 及随 机变量相互独立的性质计算即可. 因为 U V = X Y U V=X Y U V = X Y ,且 X X X 与 Y Y Y 相互独立, 故 E ( U V ) = E X ⋅ E Y E(U V)=E X \cdot E Y E ( U V ) = EX ⋅ E Y , 即应选 (B). 注 U = max { X , Y } = X + Y + ∣ X − Y ∣ 2 , V = min { X , Y } = X + Y − ∣ X − Y ∣ 2 U=\max \{X, Y\}=\frac{X+Y+|X-Y|}{2}, V=\min \{X, Y\}=\frac{X+Y-|X-Y|}{2} U = max { X , Y } = 2 X + Y + ∣ X − Y ∣ , V = min { X , Y } = 2 X + Y − ∣ X − Y ∣ , 于是U + V = X + Y , U − V = ∣ X − Y ∣ , U V = X Y . U+V=X+Y, U-V=|X-Y|, U V=X Y . U + V = X + Y , U − V = ∣ X − Y ∣ , U V = X Y . 曲线 y = ∫ 0 x tan t d t ( 0 ⩽ x ⩽ π 4 ) \displaystyle y=\int_{0}^{x} \tan t \mathrm{~d} t\left(0 \leqslant x \leqslant \frac{\pi}{4}\right) y = ∫ 0 x tan t d t ( 0 ⩽ x ⩽ 4 π ) 的弧长 s = s= s =
弧长公式:s = ∫ 1 + ( y ′ ) 2 d x \displaystyle s = \int \sqrt{1 + (y')^2} \mathrm{d} x s = ∫ 1 + ( y ′ ) 2 d x ,因此需要计算 y ′ y' y ′ 和1 + ( y ′ ) 2 \sqrt{1 + (y')^2} 1 + ( y ′ ) 2 y ′ y' y ′ 是 y y y 的导数: y = ∫ 0 x tan t d t \displaystyle y = \int_{0}^{x} \tan t \mathrm{d} t y = ∫ 0 x tan t d t ,得 y ′ = tan x y' = \tan x y ′ = tan x 。计算 1 + ( y ′ ) 2 = 1 + tan 2 x = sec x \sqrt{1 + (y')^2} =\sqrt{1 + \tan^2 x} = \sec x 1 + ( y ′ ) 2 = 1 + tan 2 x = sec x 计算 s = ∫ 0 π 4 sec x d x = ln ∣ sec x + tan x ∣ ∣ 0 π 4 = ln ( 1 + 2 ) \displaystyle s=\int_0^{\frac{\pi}{4}} \sec x \mathrm{d} x=\left.\ln |\sec x + \tan x|\right|_0^{\frac{\pi}{4}} = \ln(1 + \sqrt{2}) s = ∫ 0 4 π sec x d x = ln ∣ sec x + tan x ∣ ∣ 0 4 π = ln ( 1 + 2 ) 答 应填 ln ( 1 + 2 ) \ln (1+\sqrt{2}) ln ( 1 + 2 ) . 微分方程 y ′ + y = e − x cos x y^{\prime}+y=\mathrm{e}^{-x} \cos x y ′ + y = e − x cos x 满足条件 y ( 0 ) = 0 y(0)=0 y ( 0 ) = 0 的解为 y = y= y =
答 应填 e − x sin x \mathrm{e}^{-x} \sin x e − x sin x .
本题主要考查一阶非齐次线性微分方程初值问题的求解. 对一阶非齐次线性微分方程 y ′ + p ( x ) y = q ( x ) y^{\prime}+p(x) y=q(x) y ′ + p ( x ) y = q ( x ) , 一般可以用公式法求解.
一阶非齐次线性微分方程 y ′ + p ( x ) y = q ( x ) y^{\prime}+p(x) y=q(x) y ′ + p ( x ) y = q ( x ) 的求解公式y = e − ∫ p ( x ) d x [ ∫ q ( x ) e ∫ ρ ( x ) d x d x + C ] \displaystyle \begin{aligned}y=\mathrm{e}^{-\int p(x) \mathrm{d} x}\left[\int q(x) \mathrm{e}^{\int \rho(x) \mathrm{d} x} \mathrm{~d} x+C\right]\end{aligned} y = e − ∫ p ( x ) d x [ ∫ q ( x ) e ∫ ρ ( x ) d x d x + C ] 根据一阶非齐次线性微分方程的通解公式, 得 y ( x ) = e − ∫ d x ( ∫ e − x cos x ⋅ e ∫ d x d x + C ) \displaystyle \begin{aligned} y(x) & =\mathrm{e}^{-\int \mathrm{d} x}\left(\int \mathrm{e}^{-x} \cos x \cdot \mathrm{e}^{\int \mathrm{d} x} \mathrm{~d} x+C\right) \end{aligned} y ( x ) = e − ∫ d x ( ∫ e − x cos x ⋅ e ∫ d x d x + C )
= e − x ( ∫ cos x d x + C ) \displaystyle \begin{aligned} =\mathrm{e}^{-x}\left(\int \cos x \mathrm{~d} x+C\right) \end{aligned} = e − x ( ∫ cos x d x + C ) = e − x ( sin x + C ) . \displaystyle \begin{aligned} =\mathrm{e}^{-x}(\sin x+C) . \end{aligned} = e − x ( sin x + C ) . 由 y ( 0 ) = 0 y(0)=0 y ( 0 ) = 0 , 得 C = 0 C=0 C = 0 , 所以 y = e − x sin x y=\mathrm{e}^{-x} \sin x y = e − x sin x .
可分离变量的微分方程
一阶线性微分方程
齐次方程
伯努利方程
2012 年数二试题 微分方程 y d x + ( x − 3 y 2 ) d y = 0 y \mathrm{~d} x+\left(x-3 y^2\right) \mathrm{d} y=0 y d x + ( x − 3 y 2 ) d y = 0 满足条件 y ∣ x = 1 = 1 \left.y\right|_{x=1}=1 y ∣ x = 1 = 1 的解为 y = y= y =
设函数 F ( x , y ) = ∫ 0 x y sin t 1 + t 2 d t \displaystyle F(x, y)=\int_{0}^{x y} \frac{\sin t}{1+t^{2}} \mathrm{~d} t F ( x , y ) = ∫ 0 x y 1 + t 2 sin t d t , 则 ∂ 2 F ∂ x 2 ∣ x = 0 y = 2 = \left.\frac{\partial^{2} F}{\partial x^{2}}\right|_{\substack{x=0 \\ y=2}}= ∂ x 2 ∂ 2 F x = 0 y = 2 =
方法1
先求1阶:∂ F ∂ x = y sin x y 1 + x 2 y 2 \frac{\partial F}{\partial x}=\frac{y \sin x y}{1+x^2 y^2} ∂ x ∂ F = 1 + x 2 y 2 y s i n x y 再求2阶(易出错):∂ 2 F ∂ x 2 = y 2 cos ( x y ) ( 1 + x 2 y 2 ) − 2 x y 3 sin x y ( 1 + x 2 y 2 ) 2 \frac{\partial^2 F}{\partial x^2}=\frac{y^2 \cos (x y)\left(1+x^2 y^2\right)-2 x y^3 \sin x y}{\left(1+x^2 y^2\right)^2} ∂ x 2 ∂ 2 F = ( 1 + x 2 y 2 ) 2 y 2 c o s ( x y ) ( 1 + x 2 y 2 ) − 2 x y 3 s i n x y 把点(0,2)代入进去:∂ 2 F ∂ x 2 ∣ x = 0 y = 2 = 4 \left.\frac{\partial^2 F}{\partial x^2}\right|_{\substack{x=0 \\ y=2}}=4 ∂ x 2 ∂ 2 F x = 0 y = 2 = 4 . 方法2:先代后求
求x的一阶偏导:∂ F ∂ x = y sin x y 1 + x 2 y 2 → 代入 y = 2 F x ( x , 2 ) = 2 sin 2 x 1 + 4 x 2 = φ ( x ) \frac{\partial F}{\partial x}=\frac{y \sin x y}{1+x^2 y^2} \xrightarrow[]{代入y=2} F_x(x, 2)=\frac{2 \sin 2 x}{1+4 x^2}=\varphi(x) ∂ x ∂ F = 1 + x 2 y 2 y s i n x y 代入 y = 2 F x ( x , 2 ) = 1 + 4 x 2 2 s i n 2 x = φ ( x ) 用导数定义求二阶偏导:∂ 2 F ∂ x 2 ∣ x = 0 y = 2 = F x x ( 0 , 2 ) = 导数定义 lim x → 0 φ ( x ) − φ ( 0 ) x − 0 = φ ( x ) = 0 lim x → 0 2 sin 2 x x ( 1 + 4 x 2 ) = sin 2 x ∼ 2 x lim x → 0 4 x x ( 1 + 4 x 2 ) = 4 \displaystyle \left.\frac{\partial^2 F}{\partial x^2}\right|_{\substack{x=0 \\ y=2}}=F_{x x}(0,2)\xlongequal[]{导数定义}\lim _{x \rightarrow 0}\frac{\varphi(x)-\varphi(0)}{x-0}\xlongequal[]{\varphi(x)=0}\lim _{x \rightarrow 0} \frac{2 \sin 2 x}{x\left(1+4 x^2\right)}\xlongequal[]{\sin 2 x \sim 2 x}\lim _{x \rightarrow 0} \frac{4 x}{x\left(1+4 x^2\right)}=4 ∂ x 2 ∂ 2 F x = 0 y = 2 = F xx ( 0 , 2 ) 导数定义 x → 0 lim x − 0 φ ( x ) − φ ( 0 ) φ ( x ) = 0 x → 0 lim x ( 1 + 4 x 2 ) 2 sin 2 x s i n 2 x ∼ 2 x x → 0 lim x ( 1 + 4 x 2 ) 4 x = 4 用商的求导 方法选取是关键 2009 年数一试题 设函数 f ( u , v ) f(u, v) f ( u , v ) 具有二阶连续偏导数, z = f ( x , x y ) z=f(x, x y) z = f ( x , x y ) ,则 ∂ 2 z ∂ x ∂ y = \frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y}= ∂ x ∂ y ∂ 2 z = \qquad
设 L L L 是柱面 x 2 + y 2 = 1 x^{2}+y^{2}=1 x 2 + y 2 = 1 与平面 z = x + y z=x+y z = x + y 的交线, 从 z z z 轴正向往 z z z 轴负向看去为逆时针方向, 则曲线积分 ∮ L x z d x + x d y + y 2 2 d z = \oint_{L} x z \mathrm{~d} x+x \mathrm{~d} y+\frac{y^{2}}{2} \mathrm{~d} z= ∮ L x z d x + x d y + 2 y 2 d z =
\usepackage{tikz-3dplot}
\begin{document}
% 定义 3D 旋转角度变量
\def\elevationAngle{35} % 俯仰角
\def\rotationAngle{0} % 水平旋转角(可调整 90 或 120)
\begin{tikzpicture}
% 使用变量设置 3D 视角
\tdplotsetmaincoords{\elevationAngle}{\rotationAngle}
\begin{scope}[tdplot_main_coords]
% 1. 绘制坐标轴(扩展 z 轴到负方向)
\draw[->] (0,0,-2) -- (0,0,3) node[above] {$z$};
\draw[->] (0,0,0) -- (2,0,0) node[below right] {$x$};
\draw[->] (0,0,0) -- (0,2,0) node[below left] {$y$};
% 2. 绘制完整圆柱 (x^2 + y^2 = 1, -1 ≤ z ≤ 2)
\draw[smooth, thick] (1,0,-2) arc[start angle=0,end angle=360,x radius=1,y radius=1]; % 底部 (实线)
\draw[smooth, thick] (1,0,2) arc[start angle=0,end angle=360,x radius=1,y radius=1]; % 顶部 (实线)
\draw[smooth, blue!80!white] (1,0,0) arc[start angle=0,end angle=360,x radius=1,y radius=1]; % z=0 处 (蓝色虚线)
\draw[smooth, thick] ({cos(\rotationAngle)}, {sin(\rotationAngle)}, -2) -- ({cos(\rotationAngle)}, {sin(\rotationAngle)}, 2); % 左边界
\draw[smooth, thick] ({cos(\rotationAngle+180)}, {sin(\rotationAngle+180)}, -2) -- ({cos(\rotationAngle+180)}, {sin(\rotationAngle+180)}, 2); % 右边界
% 3. 正确填充平面区域 (z = x + y, 仅限 x^2 + y^2 ≤ 1)
\begin{scope}
\clip plot[domain=0:6.28,samples=100]
({cos(deg(\x))}, {sin(deg(\x))}, {cos(deg(\x)) + sin(deg(\x))});
\fill[red!20,opacity=0.2] plot[domain=0:6.28,samples=100]
({cos(deg(\x))}, {sin(deg(\x))}, {cos(deg(\x)) + sin(deg(\x))});
\end{scope}
% 4. 绘制交线 L: z = x + y 与 x^2 + y^2 = 1 (红色)
\draw[smooth, red] plot[domain=0:6.28,samples=100]
({cos(deg(\x))}, {sin(deg(\x))}, {cos(deg(\x)) + sin(deg(\x))});
% 5. 法向量 (红色箭头, 方向修正,确保垂直于交线)
% 原始方向 (1,1,-1),投影到 3D 旋转视角
\draw[->, thick, red] (0,0,0) -- (-0.6,-0.6,0.6) node[right] {$\mathbf{n}$};
% 6. 标注点
\node[below] at (1,0,0) {1};
\node[below left] at (0,0,0) {$O$};
% 7. 方程标注
\node[left] at (-1.5, 0, 1.5) {\large $x^2 + y^2 = 1$};
\node[right] at (1.5, 1.5, 2) {\large $z = x + y$};
\end{scope}
\end{tikzpicture}
\end{document}
解题过程 如图所示,平面 Σ \displaystyle \Sigma Σ 取为平面 x + y − z = 0 x+y-z=0 x + y − z = 0 上被 L L L 截得的有限部分. 根据右手规则, Σ \displaystyle \boldsymbol{\Sigma} Σ 的法向量取为 → z 朝上,是正数 n = ( − 1 , − 1 , 1 ) \xrightarrow[]{z朝上,是正数}\boldsymbol{n}=(-1,-1,1) z 朝上,是正数 n = ( − 1 , − 1 , 1 ) ,单位法向量为 ( − 1 3 , − 1 3 , 1 3 ) \left(-\frac{1}{\sqrt{3}},-\frac{1}{\sqrt{3}}, \frac{1}{\sqrt{3}}\right) ( − 3 1 , − 3 1 , 3 1 ) . ∮ L x z d x + x d y + y 2 2 d z = ∬ Σ ∣ − 1 3 − 1 3 1 3 ∂ ∂ x ∂ ∂ y ∂ ∂ z x z x y 2 2 ∣ d S \displaystyle \begin{aligned} & \oint_L x z \mathrm{~d} x+x \mathrm{~d} y+\frac{y^2}{2} \mathrm{~d} z=\iint_{\Sigma}\left|\begin{array}{ccc}-\frac{1}{\sqrt{3}} & -\frac{1}{\sqrt{3}} & \frac{1}{\sqrt{3}} \\\frac{\partial}{\partial x} & \frac{\partial}{\partial y} & \frac{\partial}{\partial z} \\x z & x & \frac{y^2}{2}\end{array}\right| \mathrm{d} S \end{aligned} ∮ L x z d x + x d y + 2 y 2 d z = ∬ Σ − 3 1 ∂ x ∂ x z − 3 1 ∂ y ∂ x 3 1 ∂ z ∂ 2 y 2 d S = 注意 a 12 是负号 按第一行展开 − 3 3 y + ( − 1 ) ⋅ ( − 3 3 ) ( − x ) + 3 3 \xlongequal[注意a12是负号]{按第一行展开}-\frac{\sqrt{3}}{3} y+(-1) \cdot\left(-\frac{\sqrt{3}}{3}\right)(-x)+\frac{\sqrt{3}}{3} 按第一行展开 注意 a 12 是负号 − 3 3 y + ( − 1 ) ⋅ ( − 3 3 ) ( − x ) + 3 3 = 1 3 ∬ Z ( 1 − x − y ) d S → 之后全部投影到 d x d y \displaystyle \begin{aligned} =\frac{1}{\sqrt{3}} \iint_{\mathbf{Z}}(1-\mathbf{x}-\mathbf{y}) \mathrm{dS} \xrightarrow[]{之后全部投影到dxdy}\end{aligned} = 3 1 ∬ Z ( 1 − x − y ) dS 之后全部投影到 d x d y d S = 1 + ( − 1 ) 2 + ( − 1 ) 2 d x d y = 3 d x d y \displaystyle \begin{aligned} d S & =\sqrt{1+(-1)^2+(-1)^2} d xd y=\sqrt{3} d x d y\end{aligned} d S = 1 + ( − 1 ) 2 + ( − 1 ) 2 d x d y = 3 d x d y = 1 3 ∬ D ( 1 − x − y ) ⋅ 3 d x d y \displaystyle \begin{aligned} & =\frac{1}{\sqrt{3}} \iint_D(1-x-y) \cdot \sqrt{3} d x d y \end{aligned} = 3 1 ∬ D ( 1 − x − y ) ⋅ 3 d x d y = ∬ D ( 1 − x − y ) d x d y \displaystyle \begin{aligned} =\iint_D(1-x-y) d x d y \end{aligned} = ∬ D ( 1 − x − y ) d x d y \begin{document}
\begin{tikzpicture}
% 绘制坐标轴
\draw[->] (-1.5,0) -- (1.5,0) node[right] {$x$};
\draw[->] (0,-1.5) -- (0,1.5) node[above] {$y$};
% 绘制圆 (x^2 + y^2 = 1)
\draw[thick,red] (0,0) circle(1);
% 在圆内部填充斜线
\begin{scope}
\clip (0,0) circle(1); % 只填充圆内区域
\foreach \y in {-1.5,-1.2,...,1.5} {
\draw[red!70] (-1.5,\y) -- (1.5,\y+1);
}
\end{scope}
% 添加旋转箭头
\draw[->,red,thick] (1,0) arc[start angle=0,end angle=45,radius=1];
\end{tikzpicture}
\end{document}
若二次曲面的方程 x 2 + 3 y 2 + z 2 + 2 a x y + 2 x z + 2 y z = 4 x^{2}+3 y^{2}+z^{2}+2 a x y+2 x z+2 y z=4 x 2 + 3 y 2 + z 2 + 2 a x y + 2 x z + 2 yz = 4 经正交变换化为 y 1 2 + 4 z 1 2 = 4 y_{1}^{2}+4 z_{1}^{2}=4 y 1 2 + 4 z 1 2 = 4 , 则 a = a= a =
答 应填 1 . 解 因为方程 x 2 + 3 y 2 + z 2 + 2 a x y + 2 x z + 2 y z = 4 x^2+3 y^2+z^2+2 a x y+2 x z+2 y z=4 x 2 + 3 y 2 + z 2 + 2 a x y + 2 x z + 2 yz = 4 与 y 1 2 + 4 z 1 2 = 4 y_1^2+4 z_1^2=4 y 1 2 + 4 z 1 2 = 4 的左端都是二次型, 且 y 1 2 + 4 z 1 2 y_1^2+4 z_1^2 y 1 2 + 4 z 1 2 是 x 2 + 3 y 2 + z 2 + 2 a x y + 2 x z + 2 y z x^2+3 y^2+z^2+2 a x y+2 x z+2 y z x 2 + 3 y 2 + z 2 + 2 a x y + 2 x z + 2 yz 的标准形, 所以后者的秩也是 2 , 从而 0 = ∣ 1 a 1 a 3 1 1 1 1 ∣ = − ( a − 1 ) 2 , \displaystyle 0=\left|\begin{array}{lll}1 & a & 1 \\a & 3 & 1 \\1 & 1 & 1\end{array}\right|=-(a-1)^2, 0 = 1 a 1 a 3 1 1 1 1 = − ( a − 1 ) 2 , 解得 a = 1 a=1 a = 1 . 注 本题是以空间解析几何中二次曲面的形式给出的线性代数题, 考查的是将二次型化为标准形的 内容, 是一道比较简单的综合题.
设二维随机变量 ( X , Y ) (X, Y) ( X , Y ) 服从正态分布 N ( μ , μ ; σ 2 , σ 2 ; 0 ) \displaystyle N\left(\mu, \mu ; \sigma^{2}, \sigma^{2} ; 0\right) N ( μ , μ ; σ 2 , σ 2 ; 0 ) , 则 E ( X Y 2 ) = E\left(X Y^{2}\right)= E ( X Y 2 ) =
已知条件
( X , Y ) (X, Y) ( X , Y ) 服从二维正态分布 N ( μ , μ ; σ 2 , σ 2 ; 0 ) \displaystyle N(\mu, \mu; \sigma^2, \sigma^2; 0) N ( μ , μ ; σ 2 , σ 2 ; 0 ) 。这里的 0 表示 X X X 和 Y Y Y 的相关系数为 0,即 X X X 和 Y Y Y 相互独立。 E ( X ) = E ( Y ) = μ , D ( X ) = D ( Y ) = σ 2 \displaystyle E(X)=E(Y)=\mu, D(X)=D(Y)=\sigma^2 E ( X ) = E ( Y ) = μ , D ( X ) = D ( Y ) = σ 2 计算 E ( X Y 2 ) E(XY^2) E ( X Y 2 )
E ( X Y 2 ) = 独立 E X ⋅ E ( Y 2 ) = E ( Y 2 ) = D Y + ( E Y ) 2 E ( X ) ⋅ [ D ( Y ) + E ( Y ) 2 ] E(XY^2) \xlongequal[]{独立} EX \cdot E(Y^2)\xlongequal[]{E(Y^2) = DY + (EY)^2}E(X) \cdot\left[D(Y)+E(Y)^2\right] E ( X Y 2 ) 独立 EX ⋅ E ( Y 2 ) E ( Y 2 ) = D Y + ( E Y ) 2 E ( X ) ⋅ [ D ( Y ) + E ( Y ) 2 ] = D ( X ) = D ( Y ) = σ 2 代入 E ( X ) = E ( Y ) = μ μ ⋅ ( σ 2 + μ 2 ) \displaystyle \xlongequal[D(X)=D(Y)=\sigma^2]{代入E(X)=E(Y)=\mu}\mu·\left(\sigma^2+\mu^2\right) 代入 E ( X ) = E ( Y ) = μ D ( X ) = D ( Y ) = σ 2 μ ⋅ ( σ 2 + μ 2 ) 因此,E ( X Y 2 ) = μ ( σ 2 + μ 2 ) \displaystyle E(XY^2) = \mu(\sigma^2 + \mu^2) E ( X Y 2 ) = μ ( σ 2 + μ 2 ) 。
(本题满分 10 分) 求极限 lim x → 0 [ ln ( 1 + x ) x ] 1 e x − 1 \displaystyle \lim _{x \rightarrow 0}\left[\frac{\ln (1+x)}{x}\right]^{\frac{1}{\mathrm{e}^{x}-1}} x → 0 lim [ x ln ( 1 + x ) ] e x − 1 1 .
常见的五种形式 e l n e^{ln} e l n 形式有理化 定积分的定义 中值定理 倒代换 原极限表达式可以写为e l n e^{ln} e l n 形式,e lim x → 0 1 e x − 1 ⋅ ln ( ln ( 1 + x ) x ) \displaystyle e^{\lim_{x \rightarrow 0} \frac{1}{e^x-1} \cdot \ln \left(\frac{\ln(1+x)}{x}\right)} e l i m x → 0 e x − 1 1 ⋅ l n ( x l n ( 1 + x ) ) 通过等价无穷小代换:对于分子中的 = 进行加 1 , 再减 1 凑 l n ( 1 + x ) ln ( 1 + ln ( 1 + x ) x − 1 ) = l n ( 1 + x ) ∼ x ln ( 1 + x ) x − 1 \xlongequal[进行加1,再减1]{凑ln(1+x)}\ln\left(1 + \frac{\ln(1+x)}{x} - 1\right)\xlongequal[]{ln(1+x) \sim x}\frac{\ln(1+x)}{x} - 1 凑 l n ( 1 + x ) 进行加 1 , 再减 1 ln ( 1 + x l n ( 1 + x ) − 1 ) l n ( 1 + x ) ∼ x x l n ( 1 + x ) − 1 原式= 1 e x − 1 ∼ 1 x 通分 ln ( 1 + x ) − x x 2 \xlongequal[\frac{1}{e^x-1} \sim \frac{1}{x}]{通分}\frac{\ln(1+x) - x}{x^2} 通分 e x − 1 1 ∼ x 1 x 2 l n ( 1 + x ) − x 。 接下来的两种方法 应用洛必达法则,分母为2次,则洛必达两次 此时可以应用洛必达法则来处理 0 0 \frac{0}{0} 0 0 的不定形式,计算分子和分母的导数,并得出 lim x → 0 1 1 + x − 1 2 x = lim x → 0 − 1 2 ( 1 + x ) = − 1 2 \displaystyle \lim_{x \rightarrow 0} \frac{\frac{1}{1+x} - 1}{2x} = \lim_{x \rightarrow 0} \frac{-1}{2(1+x)} = -\frac{1}{2} x → 0 lim 2 x 1 + x 1 − 1 = x → 0 lim 2 ( 1 + x ) − 1 = − 2 1 。 泰勒公式一次退烧: 在注释中提到了另一种处理方法,即通过泰勒公式来展开 ln ( 1 + x ) − x \ln(1+x) - x ln ( 1 + x ) − x 对它进行泰勒展开x − 1 2 x 2 − x x-\frac{1}{2} x^2-x x − 2 1 x 2 − x ,从而简化极限表达式并得出相同的结果 − 1 2 -\frac{1}{2} − 2 1 。 最终,原极限表达式的值为 e − 1 2 e^{-\frac{1}{2}} e − 2 1 (本题满分 9 分) 设函数 z = f ( x y , y g ( x ) ) z=f(x y, y g(x)) z = f ( x y , y g ( x )) , 其中函数 f f f 具有二阶连续偏导数, 函数 g ( x ) g(x) g ( x ) 可导, 且在 x = 1 x=1 x = 1 处取 得极值 g ( 1 ) = 1 g(1)=1 g ( 1 ) = 1 . 求 ∂ 2 z ∂ x ∂ y ∣ x = 1 y = 1 \left.\frac{\partial^{2} z}{\partial x \partial y}\right|_{\substack{x=1 \\ y=1}} ∂ x ∂ y ∂ 2 z x = 1 y = 1 .
该问题涉及求函数 z = f ( x y , y g ( x ) ) z = f(xy, yg(x)) z = f ( x y , y g ( x )) 在点 ( x = 1 , y = 1 ) (x=1, y=1) ( x = 1 , y = 1 ) 的二阶混合偏导数 ∂ 2 z ∂ x ∂ y \frac{\partial^{2} z}{\partial x \partial y} ∂ x ∂ y ∂ 2 z \begin{document} \begin{tikzpicture}[ grow=right, % 让树从左向右生长 sibling distance=15mm, % 兄弟节点的默认间距 edge from parent/.style={draw,thick}, % 连接线样式 level distance=12mm, % 默认层级间距 level 2/.style={sibling distance=5mm}, % 让第二层的节点稍微分开,避免重叠 level 3/.style={sibling distance=14mm} % 让第三层稍微紧凑 ]
% 根节点
\node {$z$}
child {node {$xy$}
child {node {$x$}}
child {node {$y$}}
}
child {node {$yg(x)$}
child {node {$g(x)$}
child {node {$x$}}}
child {node {$y$}}
};
\end{tikzpicture} \end{document} ```
计算函数 z = f ( x y , y g ( x ) ) z = f(xy, yg(x)) z = f ( x y , y g ( x )) 对x的一阶偏导数 ∂ z ∂ x \frac{\partial z}{\partial x} ∂ x ∂ z 。
使用链式法则得:∂ z ∂ x = y f 1 ′ + y g ′ ( x ) f 2 ′ \frac{\partial z}{\partial x} = y f_1^{\prime} + y g^{\prime}(x) f_2^{\prime} ∂ x ∂ z = y f 1 ′ + y g ′ ( x ) f 2 ′ 。 先带后求得,计算 ∂ z ∂ x ∣ x = 1 \left.\frac{\partial z}{\partial x}\right|_{x=1} ∂ x ∂ z x = 1 。 在 x = 1 x = 1 x = 1 时,得:∂ z ∂ x ∣ x = 1 = y f 1 ′ ( y , y g ( 1 ) ) = g ( 1 ) = 1 y f 1 ′ ( y , y ) \left.\frac{\partial z}{\partial x}\right|_{x=1} = y f_1^{\prime}(y, yg(1))\xlongequal[]{g(1) = 1}y f_1^{\prime}(y, y) ∂ x ∂ z x = 1 = y f 1 ′ ( y , y g ( 1 )) g ( 1 ) = 1 y f 1 ′ ( y , y ) 计算二阶混合偏导数 ∂ 2 z ∂ x ∂ y ∣ x = 1 , y = 1 \left.\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y}\right|_{x=1, y=1} ∂ x ∂ y ∂ 2 z x = 1 , y = 1 。
对 ∂ z ∂ x ∣ x = 1 \left.\frac{\partial z}{\partial x}\right|_{x=1} ∂ x ∂ z x = 1 关于 y y y 求偏导得: ∂ 2 z ∂ x ∂ y ∣ x = 1 , y = 1 = y f 1 ′ ( y , y ) 乘法求导 f 1 ′ ( y , y ) + y [ f 11 ′ ′ ( y , y ) + f 12 ′ ′ ( y , y ) ] \left.\frac{\partial^2 z}{\partial x \partial y}\right|_{x=1, y=1}\xlongequal[]{y f_1^{\prime}(y, y)乘法求导}f_1^{\prime}(y, y) + y\left[f_{11}^{\prime \prime}(y, y) + f_{12}^{\prime \prime}(y, y)\right] ∂ x ∂ y ∂ 2 z x = 1 , y = 1 y f 1 ′ ( y , y ) 乘法求导 f 1 ′ ( y , y ) + y [ f 11 ′′ ( y , y ) + f 12 ′′ ( y , y ) ] = x = 1 , y = 1 f 1 ′ ( 1 , 1 ) + f 11 ′ ′ ( 1 , 1 ) + f 12 ′ ′ ( 1 , 1 ) \displaystyle \begin{aligned}\xlongequal[]{x=1,y=1}f_1^{\prime}(1,1) + f_{11}^{\prime \prime}(1,1) + f_{12}^{\prime \prime}(1,1)\end{aligned} x = 1 , y = 1 f 1 ′ ( 1 , 1 ) + f 11 ′′ ( 1 , 1 ) + f 12 ′′ ( 1 , 1 ) (本题满分 10 分) 求方程 k arctan x − x = 0 k \arctan x-x=0 k arctan x − x = 0 不同实根的个数, 其中 k k k 为参数.
第一步:构造函数
定义 f ( x ) = k arctan x − x f(x) = k \arctan x - x f ( x ) = k arctan x − x ,则 f ( 0 ) = 0 f(0) = 0 f ( 0 ) = 0 将原题转化为求 f ( x ) f(x) f ( x ) 的零点个数 由于 f ( x ) f(x) f ( x ) 是奇函数,只需讨论 ( 0 , + ∞ ) (0, +\infty) ( 0 , + ∞ ) 区间 第二步:求导
f ′ ( x ) = k 1 + x 2 − 1 = k − 1 − x 2 1 + x 2 f'(x) = \frac{k}{1+x^2} - 1 = \frac{k-1-x^2}{1+x^2} f ′ ( x ) = 1 + x 2 k − 1 = 1 + x 2 k − 1 − x 2 第三步:分类讨论
分析 f ′ ( x ) = 0 f'(x) = 0 f ′ ( x ) = 0 的解,考虑 k − 1 k-1 k − 1 是否大于 0 (1) 当 k − 1 ≤ 0 k-1 \leq 0 k − 1 ≤ 0 ,即 k ≤ 1 k \leq 1 k ≤ 1 f ′ ( x ) < 0 f'(x) < 0 f ′ ( x ) < 0 ,故 f ( x ) f(x) f ( x ) 在 ( 0 , + ∞ ) (0, +\infty) ( 0 , + ∞ ) 内严格单调递减由于 f ( x ) f(x) f ( x ) 为奇函数,f ( x ) = 0 f(x) = 0 f ( x ) = 0 在 ( − ∞ , + ∞ ) (-\infty, +\infty) ( − ∞ , + ∞ ) 上有唯一实根 x = 0 x = 0 x = 0 (2) 当 k − 1 > 0 k-1 > 0 k − 1 > 0 ,即 k > 1 k > 1 k > 1 设 f ′ ( x ) = 0 f'(x) = 0 f ′ ( x ) = 0 得 x 0 = k − 1 x_0 = \sqrt{k-1} x 0 = k − 1 (i) 当 0 < x < x 0 0 < x < x_0 0 < x < x 0 时 f ′ ( x ) > 0 f'(x) > 0 f ′ ( x ) > 0 ,f ( x ) f(x) f ( x ) 单调递增,故无实根 (ii) 当 x 0 ≤ x < + ∞ x_0 \leq x < +\infty x 0 ≤ x < + ∞ 时 f ′ ( x ) < 0 f'(x) < 0 f ′ ( x ) < 0 ,f ( x ) f(x) f ( x ) 单调递减 由连续函数的零点定理得 f ( x ) = 0 f(x) = 0 f ( x ) = 0 在 ( x 0 , + ∞ ) (x_0, +\infty) ( x 0 , + ∞ ) 内有唯一实根 由 f ( x ) f(x) f ( x ) 的奇函数性质,得 f ( x ) = 0 f(x) = 0 f ( x ) = 0 在 ( − ∞ , 0 ) (-\infty, 0) ( − ∞ , 0 ) 内也有唯一实根 加上 f ( 0 ) = 0 f(0) = 0 f ( 0 ) = 0 ,总共有三个实根 第四步:下结论
k ≤ 1 k \leq 1 k ≤ 1 时,f ( x ) = 0 f(x) = 0 f ( x ) = 0 存在唯一实根 x = 0 x = 0 x = 0 k > 1 k > 1 k > 1 时,f ( x ) = 0 f(x) = 0 f ( x ) = 0 有三个实根(本题满分 10 分) ( I ) 证明: 对任意的正整数 n n n , 都有 1 n + 1 < ln ( 1 + 1 n ) < 1 n \frac{1}{n+1}<\ln \left(1+\frac{1}{n}\right)<\frac{1}{n} n + 1 1 < ln ( 1 + n 1 ) < n 1 成立. (II) 设 a n = 1 + 1 2 + ⋯ + 1 n − ln n ( n = 1 , 2 , ⋯ ) a_{n}=1+\frac{1}{2}+\cdots+\frac{1}{n}-\ln n(n=1,2, \cdots) a n = 1 + 2 1 + ⋯ + n 1 − ln n ( n = 1 , 2 , ⋯ ) , 证明数列 { a n } \left\{a_{n}\right\} { a n } 收敛
(I) 证明不等式
证法一:利用拉格朗日中值定理
第一步:应用拉格朗日中值定理 定义函数 f ( x ) = ln x f(x)=\ln x f ( x ) = ln x , 其导数 f ′ ( x ) = 1 x f^{\prime}(x)=\frac{1}{x} f ′ ( x ) = x 1 。 应用拉格朗日中值定理于区间 [ n , n + 1 ] [n, n+1] [ n , n + 1 ] , 存在 ξ \xi ξ 满足 n < ξ < n + 1 n<\xi<n+1 n < ξ < n + 1 使得 f ( n + 1 ) − f ( n ) n + 1 − n = 代入 f ( x ) = ln x ln ( n + 1 ) − ln ( n ) n + 1 − n = 拉格朗日 1 ξ \frac{f(n+1)-f(n)}{n+1-n}\xlongequal[]{代入f(x)=\ln x}\frac{\ln (n+1)-\ln (n)}{n+1-n}\xlongequal[]{拉格朗日}\frac{1}{\xi} n + 1 − n f ( n + 1 ) − f ( n ) 代入 f ( x ) = l n x n + 1 − n l n ( n + 1 ) − l n ( n ) 拉格朗日 ξ 1 即 ln ( n + 1 ) − ln n = 减法变除法 ln n + 1 n = 通分 ln ( 1 + 1 n ) = 等于上式结果 1 ξ \ln (n+1)-\ln n\xlongequal[]{减法变除法}\ln \frac{n+1}{n}\xlongequal[]{通分}\ln \left(1+\frac{1}{n}\right)\xlongequal[]{等于上式结果}\frac{1}{\xi} ln ( n + 1 ) − ln n 减法变除法 ln n n + 1 通分 ln ( 1 + n 1 ) 等于上式结果 ξ 1 。 由于 n < ξ < n + 1 n<\xi<n+1 n < ξ < n + 1 , 得到1 n + 1 < 1 ξ < 1 n \frac{1}{n+1}<\frac{1}{\xi}<\frac{1}{n} n + 1 1 < ξ 1 < n 1 故1 n + 1 < ln ( 1 + 1 n ) < 1 n \frac{1}{n+1}<\ln \left(1+\frac{1}{n}\right)<\frac{1}{n} n + 1 1 < ln ( 1 + n 1 ) < n 1 (II) 证明数列收敛 证法一: 单调有界准则
第一步: 证明单调性 考虑 a n + 1 − a n = 末端相减 − [ 1 n + 1 n + 1 − ln ( n + 1 ) ] − [ 1 n − ln n ] = 1 n + 1 − ln ( n + 1 n ) \displaystyle \begin{array}{l}a_{n+1}-a_n \\\xlongequal[]{末端相减}-\left[\frac{1}{n}+\frac{1}{n+1}-\ln (n+1)\right]-\left[\frac{1}{n}-\ln n\right] \\= \frac{1}{n+1}-\ln \left(\frac{n+1}{n}\right)\end{array} a n + 1 − a n 末端相减 − [ n 1 + n + 1 1 − ln ( n + 1 ) ] − [ n 1 − ln n ] = n + 1 1 − ln ( n n + 1 ) 代入 ln ( 1 + 1 n ) \ln \left(1+\frac{1}{n}\right) ln ( 1 + n 1 ) , 得a n + 1 − a n = 1 n + 1 − ln ( 1 + 1 n ) a_{n+1}-a_n=\frac{1}{n+1}-\ln \left(1+\frac{1}{n}\right) a n + 1 − a n = n + 1 1 − ln ( 1 + n 1 ) 根据 (I) 中证明的不等式左侧, 知 a n + 1 − a n < 0 a_{n+1}-a_n<0 a n + 1 − a n < 0 。 因此数列 { a n } \left\{a_n\right\} { a n } 单调递减。 第二步:证明有界性 考虑 a n = 1 + 1 2 + ⋯ + 1 n − ln n a_n=1+\frac{1}{2}+\cdots+\frac{1}{n}-\ln n a n = 1 + 2 1 + ⋯ + n 1 − ln n 。 使用 (I) 中的不等式右侧, 得a n > ln ( 2 ) + ln ( 3 2 ) + ⋯ + ln ( n + 1 n ) − ln n = l n 除法变减法 ( ln 2 − ln 1 ) + ( ln 3 − ln 2 ) + ⋯ + [ ln ( n + 1 ) − ln ( n ) ] − ln ( n ) \displaystyle \begin{aligned}& a_n>\ln (2)+\ln \left(\frac{3}{2}\right)+\cdots+\ln \left(\frac{n+1}{n}\right)-\ln n\xlongequal[]{ln除法变减法} \\& (\ln 2-\ln 1)+(\ln 3-\ln 2)+\cdots+[\ln (n+1)-\ln (n)]-\ln (n)\end{aligned} a n > ln ( 2 ) + ln ( 2 3 ) + ⋯ + ln ( n n + 1 ) − ln n l n 除法变减法 ( ln 2 − ln 1 ) + ( ln 3 − ln 2 ) + ⋯ + [ ln ( n + 1 ) − ln ( n )] − ln ( n ) 化简得a n > ln ( n + 1 ) − ln n = ln ( 1 + 1 n ) a_n>\ln (n+1)-\ln n=\ln \left(1+\frac{1}{n}\right) a n > ln ( n + 1 ) − ln n = ln ( 1 + n 1 ) - 由 (I) 的不等式左侧知, ln ( 1 + 1 n ) > 1 n + 1 > 0 \ln \left(1+\frac{1}{n}\right)>\frac{1}{n+1}>0 ln ( 1 + n 1 ) > n + 1 1 > 0 因此 a n > 0 a_n>0 a n > 0 , 数列 { a n } \left\{a_n\right\} { a n } 有下界。 总结: 根据单调有界准则, 数列 { a n } \left\{a_n\right\} { a n } 收敛。 (本题满分 11 分) 已知函数 f ( x , y ) f(x, y) f ( x , y ) 具有二阶连续偏导数, 且 f ( 1 , y ) = 0 , f ( x , 1 ) = 0 , ∬ D f ( x , y ) d x d y = a f(1, y)=0, f(x, 1)=0, \iint_{D} f(x, y) \mathrm{d} x \mathrm{~d} y=a f ( 1 , y ) = 0 , f ( x , 1 ) = 0 , ∬ D f ( x , y ) d x d y = a , 其中 D = { ( x , y ) ∣ 0 ⩽ x ⩽ 1 , 0 ⩽ y ⩽ 1 } D=\{(x, y) \mid 0 \leqslant x \leqslant 1,0 \leqslant y \leqslant 1\} D = {( x , y ) ∣ 0 ⩽ x ⩽ 1 , 0 ⩽ y ⩽ 1 } , 计算二重积分 I = ∬ D x y f x y ′ ′ ( x , y ) d x d y I=\iint_{D} x y f_{x y}^{\prime \prime}(x, y) \mathrm{d} x \mathrm{~d} y I = ∬ D x y f x y ′′ ( x , y ) d x d y .
I = ∬ D x y f x y ′ ′ ( x , y ) d x d y = ∫ 0 1 x d x ∫ 0 1 y f x y ′ ′ ( x , y ) d y \displaystyle \begin{aligned} I & =\iint_D x y f_{x y}^{\prime \prime}(x, y) \mathrm{d} x \mathrm{~d} y=\int_0^1 x \mathrm{~d} x \int_0^1 y f_{x y}^{\prime \prime}(x, y) \mathrm{d} y \end{aligned} I = ∬ D x y f x y ′′ ( x , y ) d x d y = ∫ 0 1 x d x ∫ 0 1 y f x y ′′ ( x , y ) d y
= 凑微分 ∫ 0 1 x d x ∫ 0 1 y d [ f x ′ ( x , y ) ] \displaystyle \begin{aligned}\xlongequal[]{凑微分}\int_0^1 x \mathrm{~d} x \int_0^1 y \mathrm{~d}\left[f_x^{\prime}(x, y)\right]\end{aligned} 凑微分 ∫ 0 1 x d x ∫ 0 1 y d [ f x ′ ( x , y ) ] = 分部积分 ∫ 0 1 x [ y f x ′ ( x , y ) ∣ y = 0 y = 1 ⏟ 0 − 0 = 0 − ∫ 0 1 f x ′ ( x , y ) d y ] d x \displaystyle \begin{aligned} \xlongequal{\text { 分部积分 }} \int_0^1 x\left[\underbrace{\left.y f_x^{\prime}(x, y)\right|_{y=0} ^{y=1}}_{0-0=0}-\int_0^1 f_x^{\prime}(x, y) \mathrm{d} y\right] \mathrm{d} x\end{aligned} 分部积分 ∫ 0 1 x 0 − 0 = 0 y f x ′ ( x , y ) ∣ y = 0 y = 1 − ∫ 0 1 f x ′ ( x , y ) d y d x = − ∫ 0 1 x d x ∫ 0 1 f x ′ ( x , y ) d y → 交换积分次序 − ∫ 0 1 d y ∫ 0 1 x f x ′ ( x , y ) d x \displaystyle \begin{aligned}=-\int_0^1 x \mathrm{~d} x \int_0^1 f_x^{\prime}(x, y) \mathrm{d} y \xrightarrow[]{交换积分次序}-\int_0^1 \mathrm{~d} y \int_0^1 x f_x^{\prime}(x, y) \mathrm{d} x\end{aligned} = − ∫ 0 1 x d x ∫ 0 1 f x ′ ( x , y ) d y 交换积分次序 − ∫ 0 1 d y ∫ 0 1 x f x ′ ( x , y ) d x = 凑微分 − ∫ 0 1 d y ∫ 0 1 x d [ f ( x , y ) ] \displaystyle \begin{aligned}\xlongequal[]{凑微分}-\int_0^1 \mathrm{~d} y \int_0^1 x \mathrm{~d}[f(x, y)]\end{aligned} 凑微分 − ∫ 0 1 d y ∫ 0 1 x d [ f ( x , y )] = 分部积分 − ∫ 0 1 [ x f ( x , y ) ∣ x = 0 x = 1 ⏟ 0 − 0 = 0 − ∫ 0 1 f ( x , y ) d x ] d y \displaystyle \begin{aligned} \xlongequal{\text { 分部积分 }}-\int_0^1\left[\underbrace{\left.x f(x, y)\right|_{x=0} ^{x=1}}_{0-0=0}-\int_0^1 f(x, y) \mathrm{d} x\right] \mathrm{d} y\end{aligned} 分部积分 − ∫ 0 1 0 − 0 = 0 x f ( x , y ) ∣ x = 0 x = 1 − ∫ 0 1 f ( x , y ) d x d y = f ( 1 , y ) = 0 ∫ 0 1 d y ∫ 0 1 f ( x , y ) d x = ∬ D f ( x , y ) d x d y = a . \displaystyle \begin{aligned} \xlongequal{f(1, y)=0} \int_0^1 \mathrm{~d} y \int_0^1 f(x, y) \mathrm{d} x=\iint_D f(x, y) \mathrm{d} x \mathrm{~d} y=a . \end{aligned} f ( 1 , y ) = 0 ∫ 0 1 d y ∫ 0 1 f ( x , y ) d x = ∬ D f ( x , y ) d x d y = a . 1992 年数三试题交换积分次序 ∫ 0 1 d y ∫ y 2 − y 2 f ( x , y ) d x = \displaystyle \int_0^1 \mathrm{~d} y \int_{\sqrt{y}}^{\sqrt{2-y^2}} f(x, y) \mathrm{d} x= ∫ 0 1 d y ∫ y 2 − y 2 f ( x , y ) d x =
2002 年数三试题 交换积分次序:∫ 0 1 4 d y ∫ y y f ( x , y ) d x + ∫ 1 4 1 2 d y ∫ y 1 2 f ( x , y ) d x = \displaystyle \int_0^{\frac{1}{4}} \mathrm{~d} y \int_y^{\sqrt{y}} f(x, y) \mathrm{d} x+\int_{\frac{1}{4}}^{\frac{1}{2}} \mathrm{~d} y \int_y^{\frac{1}{2}} f(x, y) \mathrm{d} x= ∫ 0 4 1 d y ∫ y y f ( x , y ) d x + ∫ 4 1 2 1 d y ∫ y 2 1 f ( x , y ) d x =
2014 年数三试题 二次积分 ∫ 0 1 d y ∫ y 1 ( e x 2 x − e y 2 ) d x = \displaystyle \int_0^1 \mathrm{~d} y \int_y^1\left(\frac{\mathrm{e}^{x^2}}{x}-\mathrm{e}^{y^2}\right) \mathrm{d} x= ∫ 0 1 d y ∫ y 1 ( x e x 2 − e y 2 ) d x = \qquad .
(本题满分 11 分)
设向量组 α 1 = ( 1 , 0 , 1 ) T , α 2 = ( 0 , 1 , 1 ) T , α 3 = ( 1 , 3 , 5 ) T \boldsymbol{\alpha}_{1}=(1,0,1)^{\mathrm{T}}, \boldsymbol{\alpha}_{2}=(0,1,1)^{\mathrm{T}}, \boldsymbol{\alpha}_{3}=(1,3,5)^{\mathrm{T}} α 1 = ( 1 , 0 , 1 ) T , α 2 = ( 0 , 1 , 1 ) T , α 3 = ( 1 , 3 , 5 ) T 不能由向量组 β 1 = \boldsymbol{\beta}_{1}= β 1 = ( 1 , 1 , 1 ) T , β 2 = ( 1 , 2 , 3 ) T , β 3 = ( 3 , 4 , a ) T (1,1,1)^{\mathrm{T}}, \boldsymbol{\beta}_{2}=(1,2,3)^{\mathrm{T}}, \boldsymbol{\beta}_{3}=(3,4, a)^{\mathrm{T}} ( 1 , 1 , 1 ) T , β 2 = ( 1 , 2 , 3 ) T , β 3 = ( 3 , 4 , a ) T 线性表示.
(I) 求 a a a 的值;
(II ) 将 β 1 , β 2 , β 3 \boldsymbol{\beta}_{1}, \boldsymbol{\beta}_{2}, \boldsymbol{\beta}_{3} β 1 , β 2 , β 3 用 α 1 , α 2 , α 3 \boldsymbol{\alpha}_{1}, \boldsymbol{\alpha}_{2}, \boldsymbol{\alpha}_{3} α 1 , α 2 , α 3 线性表示.
解 (I )因为 4 个 3 维向量 是线性相关的, 所以, 若 线性无关, 则 可由 线性表示, 与题设矛盾. 于是 线性相关, 从而行列式
∣ β 1 , β 2 , β 3 ∣ = ∣ 1 1 3 1 2 4 1 3 a ∣ = a − 5 = 0 \displaystyle \left|\boldsymbol{\beta}_1, \boldsymbol{\beta}_2, \boldsymbol{\beta}_3\right|=\left|\begin{array}{lll}1 & 1 & 3 \\1 & 2 & 4 \\1 & 3 & a\end{array}\right|=a-5=0 ∣ β 1 , β 2 , β 3 ∣ = 1 1 1 1 2 3 3 4 a = a − 5 = 0 即 a = 5 a=5 a = 5 . (II) 将 β 1 , β 2 , β 3 \boldsymbol{\beta}_1, \boldsymbol{\beta}_2, \boldsymbol{\beta}_3 β 1 , β 2 , β 3 用 α 1 , α 2 , α 3 \boldsymbol{\alpha}_1, \boldsymbol{\alpha}_2, \boldsymbol{\alpha}_3 α 1 , α 2 , α 3 线性表示, 即解 3 个非齐次线性方程组: x 1 α 1 + x 2 α 2 + x 3 α 3 = β i ( i = 1 , 2 , 3 ) x_1 \boldsymbol{\alpha}_1+x_2 \boldsymbol{\alpha}_2+x_3 \boldsymbol{\alpha}_3=\boldsymbol{\beta}_i(i=1,2,3) x 1 α 1 + x 2 α 2 + x 3 α 3 = β i ( i = 1 , 2 , 3 ) . 由于 3 个线性方程组的系数矩阵是相同的, 因此令 A = ( α 1 , α 2 , α 3 ⋮ β 1 , β 2 , β 3 ) \boldsymbol{A}=\left(\boldsymbol{\alpha}_1, \boldsymbol{\alpha}_2, \boldsymbol{\alpha}_3 \vdots \boldsymbol{\beta}_1, \boldsymbol{\beta}_2, \boldsymbol{\beta}_3\right) A = ( α 1 , α 2 , α 3 ⋮ β 1 , β 2 , β 3 ) , 并对 A \boldsymbol{A} A 作初等行变换A = ( 1 0 1 1 1 3 0 1 3 1 2 4 1 1 5 1 3 5 ) → ( 1 0 1 1 1 3 0 1 3 1 2 4 0 1 4 0 2 2 ) \displaystyle \begin{aligned} \boldsymbol{A} & =\left(\begin{array}{lll:lll}1 & 0 & 1 & 1 & 1 & 3 \\0 & 1 & 3 & 1 & 2 & 4 \\1 & 1 & 5 & 1 & 3 & 5\end{array}\right) \rightarrow\left(\begin{array}{ccc:ccc}1 & 0 & 1 & 1 & 1 & 3 \\0 & 1 & 3 & 1 & 2 & 4 \\0 & 1 & 4 & 0 & 2 & 2\end{array}\right) \end{aligned} A = 1 0 1 0 1 1 1 3 5 1 1 1 1 2 3 3 4 5 → 1 0 0 0 1 1 1 3 4 1 1 0 1 2 2 3 4 2 → ( 1 0 1 1 1 3 0 1 3 1 2 4 0 0 1 − 1 0 − 2 ) → ( 1 0 0 2 1 5 0 1 0 4 2 10 0 0 1 − 1 0 − 2 ) , \displaystyle \begin{aligned} \rightarrow\left(\begin{array}{ccc:ccc}1 & 0 & 1 & 1 & 1 & 3 \\0 & 1 & 3 & 1 & 2 & 4 \\0 & 0 & 1 & -1 & 0 & -2\end{array}\right) \rightarrow\left(\begin{array}{ccc:ccc}1 & 0 & 0 & 2 & 1 & 5 \\0 & 1 & 0 & 4 & 2 & 10 \\0 & 0 & 1 & -1 & 0 & -2\end{array}\right), \end{aligned} → 1 0 0 0 1 0 1 3 1 1 1 − 1 1 2 0 3 4 − 2 → 1 0 0 0 1 0 0 0 1 2 4 − 1 1 2 0 5 10 − 2 , 由此可得β 1 = 2 α 1 + 4 α 2 − α 3 , β 2 = α 1 + 2 α 2 , β 3 = 5 α 1 + 10 α 2 − 2 α 3 . \boldsymbol{\beta}_1=2 \boldsymbol{\alpha}_1+4 \boldsymbol{\alpha}_2-\boldsymbol{\alpha}_3, \boldsymbol{\beta}_2=\boldsymbol{\alpha}_1+2 \boldsymbol{\alpha}_2, \boldsymbol{\beta}_3=5 \boldsymbol{\alpha}_1+10 \boldsymbol{\alpha}_2-2 \boldsymbol{\alpha}_3 . β 1 = 2 α 1 + 4 α 2 − α 3 , β 2 = α 1 + 2 α 2 , β 3 = 5 α 1 + 10 α 2 − 2 α 3 . (本题满分 11 分)
设 A A A 为 3 阶实对称矩阵, A A A 的秩为 2 , 且
A ( 1 1 0 0 − 1 1 ) = ( − 1 1 0 0 1 1 ) . \displaystyle \boldsymbol{A}\left(\begin{array}{cc}1 & 1 \\0 & 0 \\-1 & 1\end{array}\right)=\left(\begin{array}{cc}-1 & 1 \\0 & 0 \\1 & 1\end{array}\right) . A 1 0 − 1 1 0 1 = − 1 0 1 1 0 1 . (I) 求 A \boldsymbol{A} A 的所有特征值与特征向量;(II) 求矩阵 A \boldsymbol{A} A .
解 (I ) 由于 3 阶实对称矩阵 A \boldsymbol{A} A 的秩为 2 , 因此 0 是 A \boldsymbol{A} A 的一个特征值. 由 A ( 1 1 0 0 − 1 1 ) = ( − 1 1 0 0 1 1 ) \displaystyle \boldsymbol{A}\left(\begin{array}{cc}1 & 1 \\ 0 & 0 \\ -1 & 1\end{array}\right)=\left(\begin{array}{cc}-1 & 1 \\ 0 & 0 \\ 1 & 1\end{array}\right) A 1 0 − 1 1 0 1 = − 1 0 1 1 0 1 , 可得 A ( 1 0 − 1 ) = ( − 1 0 1 ) = − ( 1 0 − 1 ) , A ( 1 0 1 ) = ( 1 0 1 ) \displaystyle \boldsymbol{A}\left(\begin{array}{c}1 \\ 0 \\ -1\end{array}\right)=\left(\begin{array}{c}-1 \\ 0 \\ 1\end{array}\right)=-\left(\begin{array}{c}1 \\ 0 \\ -1\end{array}\right), \boldsymbol{A}\left(\begin{array}{l}1 \\ 0 \\ 1\end{array}\right)=\left(\begin{array}{l}1 \\ 0 \\ 1\end{array}\right) A 1 0 − 1 = − 1 0 1 = − 1 0 − 1 , A 1 0 1 = 1 0 1 , 所以 -1 是 A \boldsymbol{A} A 的一个特 征值, 其对应的全部特征向量为 k 1 ( 1 0 − 1 ) \displaystyle k_1\left(\begin{array}{c}1 \\ 0 \\ -1\end{array}\right) k 1 1 0 − 1 ( k 1 k_1 k 1 为任意非零常数); 1 也是 A \boldsymbol{A} A 的一个特征值, 其对应的全部特 征向量为 k 2 ( 1 0 1 ) \displaystyle k_2\left(\begin{array}{l}1 \\ 0 \\ 1\end{array}\right) k 2 1 0 1 ( k 2 k_2 k 2 为任意非零常数). 设 A \boldsymbol{A} A 的对应于特征值 0 的特征向量为 ( x 1 , x 2 , x 3 ) T \left(x_1, x_2, x_3\right)^{\mathrm{T}} ( x 1 , x 2 , x 3 ) T , 由实对称矩阵对应于不同特征值的特征向量是正交的, 知
( 1 , 0 , − 1 ) ( x 1 x 2 x 3 ) = 0 , ( 1 , 0 , 1 ) ( x 1 x 2 x 3 ) = 0 , \displaystyle \begin{aligned} (1,0,-1)\left(\begin{array}{l}x_1 \\x_2 \\x_3\end{array}\right)=0,(1,0,1)\left(\begin{array}{l}x_1 \\x_2 \\x_3\end{array}\right)=0, \end{aligned} ( 1 , 0 , − 1 ) x 1 x 2 x 3 = 0 , ( 1 , 0 , 1 ) x 1 x 2 x 3 = 0 , { x 1 − x 3 = 0 , x 1 + x 3 = 0 , 解得 { x 1 = 0 , x 2 = k 3 , x 3 = 0 , \displaystyle \begin{aligned} \left\{\begin{array} { l } { x _ { 1 } - x _ { 3 } = 0 , } \\{ x _ { 1 } + x _ { 3 } = 0 , }\end{array} \text { 解得 } \left\{\begin{array}{l}x_1=0, \\x_2=k_3, \\x_3=0,\end{array}\right.\right. \end{aligned} ⎩ ⎨ ⎧ x 1 − x 3 = 0 , x 1 + x 3 = 0 , 解得 ⎩ ⎨ ⎧ x 1 = 0 , x 2 = k 3 , x 3 = 0 , 于是对应于特征值 0 的全部特征向量为 k 3 ( 0 1 0 ) \displaystyle k_3\left(\begin{array}{l}0 \\ 1 \\ 0\end{array}\right) k 3 0 1 0 ( k 3 k_3 k 3 为任意非零常数). (II) 令 Q = ( 1 2 1 2 0 0 0 1 − 1 2 1 2 0 ) \displaystyle Q=\left(\begin{array}{ccc}\frac{1}{\sqrt{2}} & \frac{1}{\sqrt{2}} & 0 \\ 0 & 0 & 1 \\ -\frac{1}{\sqrt{2}} & \frac{1}{\sqrt{2}} & 0\end{array}\right) Q = 2 1 0 − 2 1 2 1 0 2 1 0 1 0 , 则 Q − 1 A Q = Q T A Q = ( − 1 0 0 0 1 0 0 0 0 ) \displaystyle Q^{-1} A Q=Q^{\mathrm{T}} A Q=\left(\begin{array}{ccc}-1 & 0 & 0 \\ 0 & 1 & 0 \\ 0 & 0 & 0\end{array}\right) Q − 1 A Q = Q T A Q = − 1 0 0 0 1 0 0 0 0 , 故A = Q ( − 1 0 0 0 1 0 0 0 0 ) Q T = ( 1 2 1 2 0 0 0 1 − 1 2 1 2 0 ) ( − 1 0 0 0 1 0 0 0 0 ) ( 1 2 0 − 1 2 1 2 0 1 2 0 1 0 ) = ( 0 0 1 0 0 0 1 0 0 ) . \displaystyle \boldsymbol{A}=\boldsymbol{Q}\left(\begin{array}{ccc}-1 & 0 & 0 \\0 & 1 & 0 \\0 & 0 & 0\end{array}\right) \boldsymbol{Q}^{\mathrm{T}}=\left(\begin{array}{ccc}\frac{1}{\sqrt{2}} & \frac{1}{\sqrt{2}} & 0 \\0 & 0 & 1 \\-\frac{1}{\sqrt{2}} & \frac{1}{\sqrt{2}} & 0\end{array}\right)\left(\begin{array}{ccc}-1 & 0 & 0 \\0 & 1 & 0 \\0 & 0 & 0\end{array}\right)\left(\begin{array}{ccc}\frac{1}{\sqrt{2}} & 0 & -\frac{1}{\sqrt{2}} \\\frac{1}{\sqrt{2}} & 0 & \frac{1}{\sqrt{2}} \\0 & 1 & 0\end{array}\right)=\left(\begin{array}{ccc}0 & 0 & 1 \\0 & 0 & 0 \\1 & 0 & 0\end{array}\right) . A = Q − 1 0 0 0 1 0 0 0 0 Q T = 2 1 0 − 2 1 2 1 0 2 1 0 1 0 − 1 0 0 0 1 0 0 0 0 2 1 2 1 0 0 0 1 − 2 1 2 1 0 = 0 0 1 0 0 0 1 0 0 . 注 也可令 P = ( 1 1 0 0 0 1 − 1 1 0 ) \displaystyle \boldsymbol{P}=\left(\begin{array}{ccc}1 & 1 & 0 \\ 0 & 0 & 1 \\ -1 & 1 & 0\end{array}\right) P = 1 0 − 1 1 0 1 0 1 0 , 则A = P ( − 1 0 0 0 1 0 0 0 0 ) P − 1 = ( 1 1 0 0 0 1 − 1 1 0 ) ( − 1 0 0 0 1 0 0 0 0 ) ( 1 2 0 − 1 2 1 2 0 1 2 0 1 0 ) = ( 0 0 1 0 0 0 1 0 0 ) . \displaystyle \boldsymbol{A}=\boldsymbol{P}\left(\begin{array}{ccc}-1 & 0 & 0 \\0 & 1 & 0 \\0 & 0 & 0\end{array}\right) \boldsymbol{P}^{-1}=\left(\begin{array}{ccc}1 & 1 & 0 \\0 & 0 & 1 \\-1 & 1 & 0\end{array}\right)\left(\begin{array}{ccc}-1 & 0 & 0 \\0 & 1 & 0 \\0 & 0 & 0\end{array}\right)\left(\begin{array}{ccc}\frac{1}{2} & 0 & -\frac{1}{2} \\\frac{1}{2} & 0 & \frac{1}{2} \\0 & 1 & 0\end{array}\right)=\left(\begin{array}{lll}0 & 0 & 1 \\0 & 0 & 0 \\1 & 0 & 0\end{array}\right) . A = P − 1 0 0 0 1 0 0 0 0 P − 1 = 1 0 − 1 1 0 1 0 1 0 − 1 0 0 0 1 0 0 0 0 2 1 2 1 0 0 0 1 − 2 1 2 1 0 = 0 0 1 0 0 0 1 0 0 . (本题满分 11 分)
设随机变量 X X X 与 Y Y Y 的概率分布分别为
x ∼ ( 0 1 1 3 2 3 ) \displaystyle x \sim\left(\begin{array}{cc}0 & 1 \\ \frac{1}{3} & \frac{2}{3}\end{array}\right) x ∼ ( 0 3 1 1 3 2 ) ,Y ∼ ( − 1 0 1 1 3 1 3 1 3 ) \displaystyle Y \sim\left(\begin{array}{ccc}-1 & 0 & 1 \\ \frac{1}{3} & \frac{1}{3} & \frac{1}{3}\end{array}\right) Y ∼ ( − 1 3 1 0 3 1 1 3 1 ) 且 P { X 2 = Y 2 } = 1 P\left\{X^{2}=Y^{2}\right\}=1 P { X 2 = Y 2 } = 1 . ( I ) 求二维随机变量 ( X , Y ) (X, Y) ( X , Y ) 的概率分布; (II) 求 Z = X Y Z=X Y Z = X Y 的概率分布; (III) 求 X X X 与 Y Y Y 的相关系数 ρ X Y \rho_{X Y} ρ X Y .解 (1)
由P { X 2 = Y 2 } = 1 P\left\{X^2=Y^2\right\}=1 P { X 2 = Y 2 } = 1 得,P { X 2 ≠ Y 2 } = 1 − 1 = 0 P\{X^2≠Y^2\}=1-1=0 P { X 2 = Y 2 } = 1 − 1 = 0 P { X = 0 , Y = − 1 } = P { X = 0 , Y = 1 } = P { X = 1 , Y = 0 } P\{X=0, Y=-1\}=P\{X=0, Y=1\}=P\{X=1, Y=0\} P { X = 0 , Y = − 1 } = P { X = 0 , Y = 1 } = P { X = 1 , Y = 0 } =0 画表格 X \Y X\Y X \Y -1 0 1 0 0 \color{red}0 0 1 3 \frac{1}{3} 3 1 0 \color{red}0 0 1 1 3 \frac{1}{3} 3 1 0 \color{red}0 0 1 3 \frac{1}{3} 3 1
由Y的边缘分布Y ∼ ( − 1 0 1 1 3 1 3 1 3 ) \displaystyle Y \sim\left(\begin{array}{ccc}-1 & 0 & 1 \\ \frac{1}{3} & \frac{1}{3} & \frac{1}{3}\end{array}\right) Y ∼ ( − 1 3 1 0 3 1 1 3 1 ) 减去联合分布 可以求的剩下三个框的数值,分别都是三分之一 即:表格位置p 12 = p 21 = p 23 = 1 3 p_{12}=p_{21}=p_{23}=\frac{1}{3} p 12 = p 21 = p 23 = 3 1 (2)
( x , y ) (x, y) ( x , y ) 的取值( 0 , − 1 ) (0 ,-1) ( 0 , − 1 ) ( 0 , 0 ) (0,0) ( 0 , 0 ) ( 0 , 1 ) (0,1) ( 0 , 1 ) ( 1 , − 1 ) (1 ,-1) ( 1 , − 1 ) ( 1 , 0 ) (1,0) ( 1 , 0 ) ( 1 , 1 ) (1,1) ( 1 , 1 ) 位置p i i p_{i i} p ii 0 1 3 \frac{1}{3} 3 1 0 1 3 \frac{1}{3} 3 1 0 1 3 \frac{1}{3} 3 1 Z = X Y Z=XY Z = X Y 0 0 0 -1 0 1
Z为离散型:概率相加Z ∼ ( − 1 0 1 1 3 1 3 1 3 ) \displaystyle Z \sim\left(\begin{array}{ccc}-1 & 0 & 1 \\ \frac{1}{3} & \frac{1}{3} & \frac{1}{3}\end{array}\right) Z ∼ ( − 1 3 1 0 3 1 1 3 1 ) (3)
P X Y = Cov ( X , Y ) D x D Y P_{X Y}=\frac{\operatorname{Cov}(X, Y)}{\sqrt{D x} \sqrt{D Y}} P X Y = D x D Y Cov ( X , Y ) 分子:Cov ( X , Y ) = E ( X Y ) − E X ⋅ E Y {\operatorname{Cov}(X, Y)}=E(X Y)-E X \cdot E Y Cov ( X , Y ) = E ( X Y ) − EX ⋅ E Y E ( X ) = 0 × 1 3 + 1 × 2 3 = 2 3 E(X)=0 \times \frac{1}{3}+1 \times \frac{2}{3}=\frac{2}{3} E ( X ) = 0 × 3 1 + 1 × 3 2 = 3 2 ,E ( Y ) = ( − 1 ) × 1 3 + 0 × 1 3 + 1 × 1 3 = 0 E(Y)=(-1) \times \frac{1}{3}+0 \times \frac{1}{3}+1 \times \frac{1}{3}=0 E ( Y ) = ( − 1 ) × 3 1 + 0 × 3 1 + 1 × 3 1 = 0 E ( X Y ) = E ( Z ) = ( − 1 ) × 1 3 + 0 × 1 3 + 1 × 1 3 = 0 E(X Y)=E(Z)=(-1) \times \frac{1}{3}+0 \times \frac{1}{3}+1 \times \frac{1}{3}=0 E ( X Y ) = E ( Z ) = ( − 1 ) × 3 1 + 0 × 3 1 + 1 × 3 1 = 0 计算两个方差(这道题分子为0,其实可以不用算分母) E ( X 2 ) = 0 2 × 1 3 + 1 2 × 2 3 = 2 3 E\left(X^2\right)=0^2 \times \frac{1}{3}+1^2 \times \frac{2}{3}=\frac{2}{3} E ( X 2 ) = 0 2 × 3 1 + 1 2 × 3 2 = 3 2 D ( X ) = E ( X 2 ) − [ E ( X ) ] 2 = 2 9 D(X)=E\left(X^2\right)-[E(X)]^2=\frac{2}{9} D ( X ) = E ( X 2 ) − [ E ( X ) ] 2 = 9 2 E ( Y 2 ) = ( − 1 ) 2 × 1 3 + 0 2 × 1 3 + 1 2 × 1 3 = 2 3 E\left(Y^2\right)=(-1)^2 \times \frac{1}{3}+0^2 \times \frac{1}{3}+1^2 \times \frac{1}{3}=\frac{2}{3} E ( Y 2 ) = ( − 1 ) 2 × 3 1 + 0 2 × 3 1 + 1 2 × 3 1 = 3 2 , D ( Y ) = E ( Y 2 ) − [ E ( Y ) ] 2 = 2 3 D(Y)=E\left(Y^2\right)-[E(Y)]^2=\frac{2}{3} D ( Y ) = E ( Y 2 ) − [ E ( Y ) ] 2 = 3 2 合并计算结果:ρ X Y = Cov ( X , Y ) D ( X ) D ( Y ) = E ( X Y ) − E ( X ) E ( Y ) D ( X ) D ( Y ) = 0 \rho_{X Y}=\frac{\operatorname{Cov}(X, Y)}{\sqrt{D(X)} \sqrt{D(Y)}}=\frac{E(X Y)-E(X) E(Y)}{\sqrt{D(X)} \sqrt{D(Y)}}=0 ρ X Y = D ( X ) D ( Y ) Cov ( X , Y ) = D ( X ) D ( Y ) E ( X Y ) − E ( X ) E ( Y ) = 0 (本题满分 11 分)
设 X 1 , X 2 , ⋯ , X n X_{1}, X_{2}, \cdots, X_{n} X 1 , X 2 , ⋯ , X n 为来自正态总体 N ( μ 0 , σ 2 ) \displaystyle N\left(\mu_{0}, \sigma^{2}\right) N ( μ 0 , σ 2 ) 的简单随机样本, 其中 μ 0 \mu_{0} μ 0 已知, σ 2 > 0 \displaystyle \sigma^{2}>0 σ 2 > 0 未知, X ˉ \bar{X} X ˉ 和 S 2 S^{2} S 2 分别表示样本均值和样本方差. (I) 求参数 σ 2 \displaystyle \sigma^{2} σ 2 的最大似然估计 σ 2 ^ \displaystyle \widehat{\sigma^{2}} σ 2 ; (II) 计算 E ( σ 2 ^ ) \displaystyle E\left(\widehat{\sigma^{2}}\right) E ( σ 2 ) 和 D ( σ 2 ^ ) \displaystyle D\left(\widehat{\sigma^{2}}\right) D ( σ 2 ) .
(I) 解 设 x 1 , x 2 , ⋯ , x n x_1, x_2, \cdots, x_n x 1 , x 2 , ⋯ , x n 为样本观测值, 则似然函数
L ( σ 2 ) = ( 2 π σ 2 ) − n 2 ⋅ exp { − 1 2 σ 2 ∑ i = 1 n ( x i − μ 0 ) 2 } , ln L ( σ 2 ) = − n 2 ln ( 2 π σ 2 ) − 1 2 σ 2 ∑ i = 1 n ( x i − μ 0 ) 2 , \displaystyle \begin{aligned} L\left(\sigma^2\right)= & \left(2 \pi \sigma^2\right)^{-\frac{n}{2}} \cdot \exp \left\{-\frac{1}{2 \sigma^2} \sum_{i=1}^n\left(x_i-\mu_0\right)^2\right\}, \\\ln L\left(\sigma^2\right)= & -\frac{n}{2} \ln \left(2 \pi \sigma^2\right)-\frac{1}{2 \sigma^2} \sum_{i=1}^n\left(x_i-\mu_0\right)^2, \end{aligned} L ( σ 2 ) = ln L ( σ 2 ) = ( 2 π σ 2 ) − 2 n ⋅ exp { − 2 σ 2 1 i = 1 ∑ n ( x i − μ 0 ) 2 } , − 2 n ln ( 2 π σ 2 ) − 2 σ 2 1 i = 1 ∑ n ( x i − μ 0 ) 2 , − n 2 σ 2 + 1 2 σ 4 ∑ i = 1 n ( x i − μ 0 ) 2 = 0 , \displaystyle \begin{aligned} -\frac{n}{2 \sigma^2}+\frac{1}{2 \sigma^4} \sum_{i=1}^n\left(x_i-\mu_0\right)^2=0, \end{aligned} − 2 σ 2 n + 2 σ 4 1 i = 1 ∑ n ( x i − μ 0 ) 2 = 0 , 令 d [ ln L ( σ 2 ) ] d σ 2 = 0 , 得 \displaystyle \text { 令 } \frac{\mathrm{d}\left[\ln L\left(\sigma^2\right)\right]}{\mathrm{d} \sigma^2}=0 \text {, 得 } 令 d σ 2 d [ ln L ( σ 2 ) ] = 0 , 得 从而得 σ 2 \displaystyle \sigma^2 σ 2 的最大似然估计σ ^ 2 = 1 n ∑ i = 1 n ( X i − μ 0 ) 2 . \displaystyle \hat{\sigma}^2=\frac{1}{n} \sum_{i=1}^n\left(X_i-\mu_0\right)^2 . σ ^ 2 = n 1 i = 1 ∑ n ( X i − μ 0 ) 2 . (II ) 解法 1 由于n σ ^ 2 σ 2 = 1 σ 2 ∑ i = 1 n ( X i − μ 0 ) 2 ∼ χ 2 ( n ) , \displaystyle \frac{n \hat{\sigma}^2}{\sigma^2}=\frac{1}{\sigma^2} \sum_{i=1}^n\left(X_i-\mu_0\right)^2 \sim \chi^2(n), σ 2 n σ ^ 2 = σ 2 1 i = 1 ∑ n ( X i − μ 0 ) 2 ∼ χ 2 ( n ) , 因此E ( σ ^ 2 ) = σ 2 n ⋅ n = σ 2 , D ( σ ^ 2 ) = σ 4 n 2 ⋅ 2 n = 2 σ 4 n . \displaystyle E\left(\hat{\sigma}^2\right)=\frac{\sigma^2}{n} \cdot n=\sigma^2, D\left(\hat{\sigma}^2\right)=\frac{\sigma^4}{n^2} \cdot 2 n=\frac{2 \sigma^4}{n} . E ( σ ^ 2 ) = n σ 2 ⋅ n = σ 2 , D ( σ ^ 2 ) = n 2 σ 4 ⋅ 2 n = n 2 σ 4 . 解法 2E ( σ ^ 2 ) = 1 n ∑ i = 1 n E [ ( X i − μ 0 ) 2 ] = σ 2 , D ( σ ^ 2 ) = 1 n 2 ∑ i = 1 n D [ ( X i − μ 0 ) 2 ] = 1 n D [ ( X i − μ 0 ) 2 ] \displaystyle \begin{aligned} E\left(\hat{\sigma}^2\right) & =\frac{1}{n} \sum_{i=1}^n E\left[\left(X_i-\mu_0\right)^2\right]=\sigma^2, \\D\left(\hat{\sigma}^2\right) & =\frac{1}{n^2} \sum_{i=1}^n D\left[\left(X_i-\mu_0\right)^2\right]=\frac{1}{n} D\left[\left(X_i-\mu_0\right)^2\right] \end{aligned} E ( σ ^ 2 ) D ( σ ^ 2 ) = n 1 i = 1 ∑ n E [ ( X i − μ 0 ) 2 ] = σ 2 , = n 2 1 i = 1 ∑ n D [ ( X i − μ 0 ) 2 ] = n 1 D [ ( X i − μ 0 ) 2 ] = σ 4 n { E [ ( X i − μ 0 σ ) 4 ] − E 2 [ ( X i − μ 0 σ ) 2 ] } ( 其中 X i − μ 0 σ ∼ N ( 0 , 1 ) ) \displaystyle \begin{aligned} =\frac{\sigma^4}{n}\left\{E\left[\left(\frac{X_i-\mu_0}{\sigma}\right)^4\right]-E^2\left[\left(\frac{X_i-\mu_0}{\sigma}\right)^2\right]\right\}\left(\text { 其中 } \frac{X_i-\mu_0}{\sigma} \sim N(0,1)\right) \end{aligned} = n σ 4 { E [ ( σ X i − μ 0 ) 4 ] − E 2 [ ( σ X i − μ 0 ) 2 ] } ( 其中 σ X i − μ 0 ∼ N ( 0 , 1 ) ) = 2 σ 4 n . \displaystyle \begin{aligned} =\frac{2 \sigma^4}{n} . \end{aligned} = n 2 σ 4 .